Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η ομάδα της DEFENCE ReDEFiNED σας παρουσιάζει την ετήσια ανασκόπηση για την Εθνική Φρουρά για το έτος 2023.

Το 2023 ήταν ακόμα ένα έτος με πλούσιες δραστηριότητες και αλλαγές για την Εθνική Φρουρά και η DEFENCE ReDEFiNED κάλυπτε επί καθημερινής βάσεως τις εξελίξεις που αφορούσαν τις Ένοπλες Δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σημειώνουμε ότι η επιλογή μας για ανασκόπηση των δραστηριοτήτων της Εθνικής Φρουράς και του Υπουργείου Άμυνας ευρύτερα, ήταν και είναι ένας από τους στόχους της DEFENCE ReDEFiNED, ως το πρώτο κυπριακό ολοκληρωμένο portal για θέματα Άμυνας, Ασφάλειας και Διεθνών Σχέσεων.

Απώλεια άξιων στελεχών

Δυστυχώς το 2023 σημαδεύτηκε από την απώλεια ενός άξιου στελέχους και συγκεκριμένα του ΣΥΠ Αρχισμηνία Βασίλειου Μπράτου, ο οποίος νοσηλευόταν στην εντατική μονάδα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας μετά από τραυματισμό του ενώ διενεργούσε εργασίες συντήρησης σε όχημα της Μονάδας του, στην Αεροπορική Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου».

Τη ζωή του έχασε δυστυχώς και ο 20χρονος Εύελπις ΙΙας και μελλοντικός αξιωματικός της Εθνικής Φρουράς, Γεώργιος Χατζηιωνάς, τον Ιούνιο κατά την διάρκεια εκπαιδευτικής δραστηριότητας στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ανορθοδόξου Πολέμου στην Ρεντίνα. 

Αλλαγή ηγεσίας σε ΥΠΑΜ και ΓΕΕΦ

Το 2023 σημειώθηκε αλλαγή ηγεσίας στο Υπουργείο Άμυνας και στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς. Το Υπουργείο Άμυνας, μετά την επικράτηση του Νίκου Χριστοδουλίδη στις προεδρικές εκλογές, ανέλαβε ο Μιχάλης Γιωργάλλας.

Στην ηγεσία του ΓΕΕΦ, τον Αντιστράτηγο Δημόκριτο Ζερβάκη διαδέχθηκε ο Αντιστράτηγος Γεώργιος Τσιτσικώστας.

Προβληματισμός για την σταδιοδρομία των ΣΥΟΠ – Διευκολύνσεις για τα μέλη των επαγγελματικών συνδέσμων των μελών του στρατού

Ένα ζήτημα το οποίο συζητήθηκε αρκετά κατά την διάρκεια του 2023 χωρίς ωστόσο να βρεθεί ακόμη οριστική λύση είναι το ζήτημα της σταδιοδρομίας των Συμβασιούχων Οπλιτών (ΣΥΟΠ). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά την επίσκεψη του  τον Μάρτιο στην έδρα της 33ης Μοίρας Καταδρομών μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, αναφέρθηκε στην αναβάθμιση των όρων εργοδότησης των ΣΥΟΠ στην Εθνική Φρουρά ώστε να μην αποχωρούν από τις τάξεις του στρατού αξιόμαχα στελέχη.

Τον Μάιο, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, ανέφερε σε συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής με αφορμή συζήτηση για την υποστελέχωση της Αστυνομίας Κύπρου, πως μια πρόταση που εξετάζεται είναι η αξιοποίηση των ΣΥΟΠ που αποχωρούν από την Εθνική Φρουρά στην ηλικία των 42 ετών ώστε να εντάσσονται στις τάξεις της Αστυνομίας. Η πρόταση αυτή έγινε στο Υπουργείο από τον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ, Μαρίνο Σιζόπουλο. Για την πρόταση αυτή, ο Κλάδος Αστυνομικού Σώματος της Ανεξάρτητης Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων Κύπρου – ΚΑΣ ΑΣΔΥΚ, εξέφρασε προβληματισμό και επιφυλάξεις, τονίζοντας πως θα εκτινάξει τον μέσο όρο ηλικίας των αστυνομικών υπαλλήλων, με όλες τις συνεπακόλουθες αρνητικές επιπτώσεις στον επιχειρησιακό σχεδιασμό.

Επιπρόσθετα, τον Οκτώβριο η ολομέλεια της βουλής, ψήφισε με 42 ψήφους υπέρ την τροποποίηση του περί Στρατού της Δημοκρατίας Νόμου, ώστε να παρασχεθεί η δυνατότητα στον Υπουργό Άμυνας με απόφασή του, ύστερα από εισήγηση του Αρχηγού Εθνικής Φρουράς, να παρέχει διευκολύνσεις στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των επαγγελματικών συνδέσμων των μελών του στρατού, ήτοι των Συνδέσμων Αξιωματικών και Υπαξιωματικών Κυπριακού Στρατού, για την αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων τους.

Διαβάστε επίσης: Χριστοδουλίδης | Αναβάθμιση του ρόλου των ΣΥΟΠ – 2% του ΑΕΠ για εξοπλισμούς – Αναφορά στο Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα

Προς θεσμοθέτηση Κυπριακής Αμυντικής Βιομηχανίας

Θετικά βήματα σημειώθηκαν το 2023 προς τη θεσμοθέτηση ενός οικοσυστήματος της κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας και τη συνεργασία της πολιτείας με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα. 

Διαβάστε επίσης: DEFEA 2023 | Drones, συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, UGVs, συστήματα ασφάλειας και πολλά άλλα στο περίπτερο της Κύπρου

Η δραστήρια Κυπριακή Αμυντική βιομηχανία έδωσε το παρών της στην μεγάλη έκθεση Άμυνας και Ασφάλειας DEFEA 2023 στην Αθήνα καθώς και σε λοιπές εκθέσεις και συνέδρια.

Διαβάστε επίσης: BATTLEFIELD ReDEFiNED 2023 | Ευρωπαϊκές Αμυντικές Πρωτοβουλίες και Κυπριακή Αμυντική Βιομηχανία

Τον Δεκέμβριο, το Υπουργείο Άμυνας ενημέρωσε την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας για τις ενέργειες στις οποίες προχωρεί για την ανάπτυξη αμυντικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας, με την αξιοποίηση κονδυλίων στο πλαίσιο της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας της ΕΕ (PESCO). Ο Πρόεδρός της Επιτροπής, βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη ανέφερε ότι, όπως κάθε χώρα έχει τη συμμετοχή της δικής της αμυντικής βιομηχανίας στα αμυντικά εξοπλιστικά της προγράμματα, το ίδιο μπορεί να κάνει και η Κυπριακή Δημοκρατία, αφού υπάρχουν δυνατότητες. Ενστάσεις και διαφωνίες παρουσίασε μόνο το ΑΚΕΛ με δηλώσεις του βουλευτή του κόμματος, Κώστα Κώστα.

Οι εκπρόσωποι των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας δήλωσαν πως είναι ικανοποιημένοι με την εν λόγω εξέλιξη και την συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας. Ο Δρ. Τάσος Κουνούδης, Πρόεδρος του Κυπριακού Σύνδεσμο Εταιρειών Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΣΕΕΚ), ανέφερε πως η θεσμοθέτηση της βιομηχανικής συνεργασίας στον τομέα των εξοπλισμών θα αποτελέσει ορόσημο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και περαιτέρω ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας, με πολλαπλά οφέλη μεταξύ άλλων και την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας για συστήματα που αφορούν τις Ένοπλες Δυνάμεις.

Διαβάστε επίσης: Κύπρος | Προς θεσμοθέτηση Κυπριακής Αμυντικής Βιομηχανίας – Δηλώσεις Προέδρου ΚΣΕΕΚ

EuroSpike και πώληση ελικοπτέρων Mi-35 στη Σερβία και λοιπά εξοπλιστικά

Σε συνέδριο Άμυνας και Ασφάλειας που διεξήχθη στη Λευκωσία το διήμερο 15-16 Μαΐου 2023, παρουσιάστηκε το πυραυλικό σύστημα EuroSpike από εκπροσώπους της κοινοπραξίας EuroSpike (Rafael Advanced Defense Systems, Diehl και Rheinmetall). Tο ενδιαφέρον της Εθνικής Φρουράς για την απόκτηση αντιαρματικών πυραύλων τελευταίας γενεάς είχε γνωστοποιηθεί από του Υπουργείο Άμυνας ήδη από το 2021. Οι εκπρόσωποι της κοινοπραξίας ανέφεραν πως η Εθνική Φρουρά πρόκειται να αποκτήσει οχήματα ENOK A.B με εκτοξευτές Spike LR2.

Διαβάστε επίσης: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ | Μεγάλη ενίσχυση με αντιαρματικά EuroSpike και οχήματα ENOK A.B για την Εθνική Φρουρά

Παράλληλα, τον Νοέμβριο, γνωστοποιήθηκε ότι 11 ελικόπτερα Mi-35P της Εθνικής Φρουράς, μεταφέρθηκαν στην Σερβία ολοκληρώνοντας έτσι την πώληση των ρωσικών ελικοπτέρων, τα οποία θα αντικατασταθούν από 6 (με προαίρεση για άλλα 6) H145Μ της Airbus.

Διαβάστε επίσης: EUROSATORY 2022 | Παρουσίαση του H145M της Airbus με πυραύλους SPIKE ER-2 και πλήρες σουίτα οπλισμού – VIDEO & Φωτογραφίες

Παράλληλα πέραν τούτων αναμένεται υλοποίηση των συμβάσεων προηγούμενων ετών που αφορούν την αγορά του συστήματος παράκτιας άμυνας EXOCET BLC 3c και των αντιαεροπορικών πυραύλων MISTRAL 3. Το φως της δημοσιότητας είδαν επίσης αναφορές από τηλεοπτικά και διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης για την αγορά αντιαεροπορικών συστημάτων από το Ισραήλ, όπως ο “σιδερένιος θόλος” ή κάποια παραλλαγή του εν λόγω συστήματος καθώς και το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας Barak MX από το Ισραήλ, ενώ δημοσιεύματα έκαναν λόγο και για το ενδιαφέρον της Εθνικής Φρουράς για αγορά αρμάτων μάχης τύπου Merkava επίσης από την γείτονα χώρα. Το Υπουργείο Άμυνας δεν έχει επιβεβαιώσει επίσημα κάποια τελική απόφαση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσαν επίσης και οι δηλώσεις του ΥπΑμ για την σταδιακή αντικατάσταση του συνόλου του ρωσικής προέλευσης εξοπλισμού της Εθνικής Φρουράς.

Διαβάστε επίσης :  Το εξοπλιστικό “καλάθι” της Εθνικής Φρουράς σε βάθος πενταετίας – Οι διαθέσιμες επιλογές – Μέρος Α

Στρατιωτικές ασκήσεις στην Κύπρο και στο εξωτερικό

Το 2023 πραγματοποιήθηκαν οι καθιερωμένες μεγάλες ασκήσεις της Εθνικής Φρουράς, η ΤΑΜΣ-ΤΑΑΣ ΝΙΚΗΤΗΣ – ΔΗΜΗΤΡΑ και η ΤΑΜΣ ΙΡΙΣ. Επίσης, πραγματοποιήθηκαν και άλλες ΤΑΜΣ και ΤΑΑΣ μικρότερων κλιμακίων.

Διαβάστε επίσης: ΤΑΜΣ ΝΙΚΗΤΗΣ – ΔΗΜΗΤΡΑ 2023 | Ολοκλήρωση της μεγάλης Διακλαδικής Άσκησης σε ξηρά, θάλασσα και αέρα

Επιπλέον, στελέχη της Εθνικής Φρουράς συνεκπαιδεύτηκαν σε πληθώρα αντικειμένων όπως ειδικές επιχειρήσεις, αμφίβιες επιχειρήσεις, ναυτική συνεργασία, αντικείμενα μηχανικού και σε αντικείμενα τακτικού αγώνα. Επιπλέον διενεργήθηκαν περιστατικά έρευνας και διάσωση τόσο υπό τον συντονισμό του ΚΣΕΔ καθώς και εκπαιδευτικά σενάρια με ένοπλες δυνάμεις τρίτων χωρών όπως η Αρμενία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Βρετανία, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Γερμανία και άλλες χώρες σε προγραμματισμένες ασκήσεις και συνεκπαιδεύσεις στην Κύπρο και το εξωτερικό. Σταθερός και διαχρονικός σύμμαχος της Εθνικής Φρουράς παραμένει πέραν των λοιπών χωρών, η Ελλάδα με την οποία πραγματοποιούνται οι περισσότερες συνεκπαιδεύσεις και ασκήσεις.

Διαβάστε επίσης: ΓΕΕΦ | Συνεκπαίδευση Εθνικής Φρουράς και Ενόπλων Δυνάμεων της Γαλλίας σε αντικείμενα αμφίβιων επιχειρήσεων – Φωτογραφίες

Ακόμα, αξίζει να αναφερθεί επίσης η διάκριση της ομάδας της 7ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας Πεζικού που συμμετείχε στη διεθνή άσκηση περιπόλων μάχης «CΑΜΒRΙΑΝ PATROL», η οποία διεξήχθη στην Ουαλία. Η κυπριακή ομάδα έλαβε το χάλκινο μετάλλιο. Επίσης, συνολικά τέσσερα περίπολα μάχης εφέδρων από την Κύπρο, συμμετείχαν στην Πανελλήνια Άσκηση Εφέδρων «ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ» την οποία διοργανώνει η Λέσχη Εφέδρων Ενόπλων Δυνάμεων (ΛΕΦΕΔ), όπου έλαβαν αργυρά και χάλκινα μετάλλια.

Διεθνείς αμυντικές συνεργασίες

Ορόσημο για την ανάπτυξη των διεθνών συνεργασιών της Εθνικής Φρουράς για το 2023, αποτέλεσε η υπογραφή του πρώτου  προγράμματος Κοινών Δράσεων Στρατιωτικής Συνεργασίας μεταξύ της Εθνικής Φρουράς και της Εθνοφρουράς της Πολιτείας του New Jersey για το έτος 2024. Είχε προηγηθεί η ένταξης της Εθνικής Φρουράς στο State Partnership Program (SSP) του Υπουργείου Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής με συνεργάτη την Εθνοφρουρά της Πολιτείας New Jersey, κατά την επίσκεψη του Υπουργού Άμυνας και του Αρχηγού ΓΕΕΦ στις ΗΠΑ, τον Ιούλιο. Η αμυντική συνεργασία με τις ΗΠΑ ενισχύθηκε το 2023 με συνεκπαιδεύσεις Ειδικών Δυνάμεων και δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας.

Διαβάστε επίσης: Εθνική Φρουρά | Υπογραφή Προγράμματος Κοινών Δράσεων με την Εθνοφρουρά του New Jersey

Παράλληλα η Εθνική Φρουρά συνέχισε να διατηρεί και να ενισχύει αμυντικές συνεργασίες με τις εξής χώρες: Ελλάδα, Αρμενία, Αίγυπτος, Ισραήλ και Ιορδανία με τις οποίες έχουν δομηθεί διμερείς αλλά και τριμερείς συνεργασίες, καθώς και τις διμερείς συνεργασίες με τη Γαλλία, την Ιταλία, η Γερμανία, την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Σερβία, τη Βρετανία, τα ΗΑΕ, τον Λίβανο και τη Ρουμανία. 

Το 2023 αποτελεί επίσης το έτος ορόσημο για την έναρξη των επαφών για τις προοπτικές αμυντικής συνεργασίας της Κύπρου με την Ινδία. Στα τέλη του 2022, ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο Ινδός ομόλογός του υπέγραψαν Μνημόνιο για την Αμυντική και Στρατιωτική Συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. Οι επαφές για ενίσχυση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας συνεχίστηκαν και το 2023. Τον Αύγουστο, ο τέως Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Δημόκριτος Ζερβάκης, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων της Ινδίας, Στρατηγό Anil Chauhan, όπου συζητήθηκαν οι προοπτικές ανάπτυξης διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών. 

Ευχή όλων είναι το 2024 να είναι ένα καλύτερο έτος για όλους σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο, με υγεία και χαρά. Παράλληλα, σε συλλογικό επίπεδο, ευχόμαστε το 2024 να είναι το έτος Λευτεριάς για την σκλαβωμένη μας πατρίδα και μετά από 50 χρόνια κατοχής να ηχήσουν ξανά χαρμόσυνα οι καμπάνες στον Απόστολο Ανδρέα.

Διαβάστε επίσης: Εθνική Φρουρά | Ανασκόπηση για το 2022 – Φωτογραφίες & VIDEO