*Χρίστος Λοΐζου

Η διαδικασία των προεδρικών εκλογών για ανάδειξη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας φτάνει στο τέλος της. Οι δύο υποψήφιοι που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους στο Α΄ γύρο, Νίκος Χριστοδουλίδης και Ανδρέας Μαυρογιάννης, διεκδικούν την Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Β΄ γύρο των εκλογών, την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου.

Παρακάτω παρουσιάζουμε τις επίσημες θέσεις των δύο υποψηφίων για τον τομέα της Άμυνας, με τη σειρά που αυτές αναφέρονται στα επίσημα προγράμματα που έχουν δημοσιευτεί. Η σειρά παρουσίασης των προγραμμάτων των δύο υποψηφίων έχει επιλεγεί με βάση τα ποσοστά που έλαβαν στον Α΄ γύρο των προεδρικών εκλογών.

Οι θέσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη

• Ενίσχυση Αποτρεπτικής Ικανότητας

Ο πρώτος πυλώνας των προτάσεων του Νίκου Χριστοδουλίδη αφορά την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας. Περιλαμβάνει την συγκρότηση Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΣΕΑ) που θα λειτουργεί ως συμβουλευτικό όργανο και θα προχωρεί σε προτάσεις πολιτικής στο Υπουργικό Συμβούλιο καθώς και την εκπόνηση Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας που θα εκπονηθεί από το ΣΕΑ και θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο η οποία και θα αποτελεί το υπόβαθρο και θα έχει συνάφεια με άλλα θεσμικά κείμενα και θα παρέχει επίσης συγκεκριμένες κατευθύνσεις για υλοποίηση των στόχων που καθορίζονται από τα εμπλεκόμενα υπουργεία.

Επίσης, αναφέρεται η ενίσχυση της υλοποίησης του εξοπλιστικού προγράμματος με δαπάνες τουλάχιστον 2% επί του ΑΕΠ. Γίνεται αναφορά σε εκσυγχρονισμό και αντικατάσταση παλαιών οπλικών συστημάτων, η προμήθεια καινούργιων και η προτεραιότητα στους κλάδους του Πολεμικού Ναυτικού και της Αεροπορίας. Γίνεται αναφορά επίσης και σε αξιοποίηση της άρσης του εμπάργκο από τις ΗΠΑ και τις σχέσεις με γειτονικά και ευρωπαϊκά κράτη. 

Επιπλέον, αναφέρεται η ενίσχυση της συμμετοχής φορέων και οργανισμών έρευνας και καινοτομίας της χώρας μας σε αμυντικά προγράμματα υψηλής τεχνολογίας της ΕΕ με σκοπό τη μέγιστη δυνατή απορρόφηση Ευρωπαϊκών κονδυλίων αλλά και προβολής της Κύπρου καθώς και αξιοποίηση της κυπριακής βιομηχανίας με εξειδίκευση σε τέτοιες τεχνολογίες για να εργαστούν σε νέα συστήματα άμυνας όπως π.χ. Drones.

Διαβάστε επίσης: BATTLEFIELD ReDEFiNED 2023 | Η αναδυόμενη Κυπριακή αμυντική βιομηχανία – Ευκαιρίες Χρηματοδότησης από την Ε.Ε.

• Ισχυρές συνεργασίες – Αναβαθμισμένος ρόλος της Κύπρου

Αναφορικά με τις αμυντικές συνεργασίες, γίνεται λόγος για ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας με την Ελλάδα και αναβίωσης του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου. 

Αναφέρεται επίσης ενίσχυση της συμμετοχής του Υπουργείου Άμυνας (ΥΠΑΜ) και της Εθνικής Φρουράς (ΕΦ) στα όργανα, τις δράσεις και τα προγράμματα του πυλώνα της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ, και ιδιαίτερα στα προγράμματα της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO). Υποστηρίζεται επίσης η περαιτέρω αμυντική αυτονομία της ΕΕ, υλοποίηση των συμφωνιών στρατιωτικής συνεργασίας που υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία με γειτονικές και άλλες χώρες και διεύρυνση τους με χώρες της ΕΕ και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής καθώς και ενίσχυση των τριμερών και πολυμερών συνεργασιών. Επίσης, αξιοποίηση των διεθνών συνεργασιών για μετεκπαίδευση στελεχών σε σχολές άλλων χωρών.

• Σύγχρονος Ημιεπαγγελματικός Στρατός

Σε ότι αφορά τους Συμβασιούχους Οπλίτες (ΣΥΟΠ) ως προτεραιότητες τίθενται τα κριτήρια πρόσληψης, το επίπεδο εκπαίδευσης, η αριθμητική και μισθολογική αναβάθμιση, η μελλοντική πορεία και η ανέλιξη στην ιεραρχία. Επίσης, βελτίωση των εγκαταστάσεων και των συνθηκών διαβίωσης καθώς και η απόκτηση δεξιοτήτων από τους κληρωτούς οπλίτες κατά την θητεία τους. 

Επιπλέον, στα θέματα προσωπικού αναφέρεται ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας που διέπει τις προαγωγές, τις μεταθέσεις και τις επιλογές σε θέσεις και σχολές του εξωτερικού, ώστε αυτές να γίνονται αποκλειστικά με αξιοκρατικά και μετρήσιμα κριτήρια, η θεσμοθέτηση μηχανισμών επικοινωνίας με τους Συνδέσμους Αξιωματικών, Υπαξιωματικών και ΣΥΟΠ για την επίλυση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν και η ασφάλιση του προσωπικού εν ώρα υπηρεσίας και καταβολή εφάπαξ ποσού στην οικογένεια σε περίπτωση ατυχήματος. Επίσης, αναδιοργάνωση του συστήματος Διοικητικής Μέριμνας με σκοπό την εξοικονόμηση μεγάλου αριθμού στελεχών και οπλιτών, η ανάθεση όπου είναι δυνατόν, μη επιχειρησιακών δραστηριοτήτων της Εθνικής Φρουράς σε ιδιωτικούς φορείς, η τακτική επικοινωνία με τον Σύνδεσμο Αποστράτων Αξιωματικών για ανταλλαγή απόψεων και η προβολή του έργου της ΕΦ.

• Ουσιαστική Εφεδρεία και Εθνοφυλακή

Ενίσχυση της επικοινωνίας με τους Συνδέσμους Εφέδρων και Εθνοφυλάκων για αξιολόγηση προτάσεων και εισηγήσεων που αφορούν την εκπαίδευσή και χρήση ψηφιακής τεχνολογίας για βελτίωση του μηχανισμού πρόσκλησης.

Διαβάστε επίσης: ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ 2022 | Διακρίσεις για τα περίπολα μάχης του Παγκύπριου Συνδέσμου Εφέδρων Καταδρομέων

• Αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών

Σύσταση μικτών επιτροπών από αρμόδιους φορείς υπό την εποπτεία του ΣΕΑ για αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, εκσυγχρονισμός της σχετικής νομοθεσία για υποβοήθηση του έργου του Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ) και της υπηρεσίας Πολιτικής Σχεδίασης Εκτάκτων Αναγκών (ΠΣΕΑ), Πολιτική Σχεδίασης Αντιμετώπισης Ανθρωπογενών και Φυσικών Καταστροφών και προμήθεια σύγχρονων εναέριων και θαλάσσιων μέσων.

Οι θέσεις του Ανδρέα Μαυρογιάννη

• Δομή της Εθνικής Φρουράς

Σχετικά με την δομή της Εθνικής Φρουράς, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης υποστηρίζει την ισόρροπη ανάπτυξη των τριών Κλάδων στο πλαίσιο των οικονομικών δυνατοτήτων, τη συγκρότηση της Διοίκησης Χερσαίων Δυνάμεων και την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό μέσω της αξιοκρατίας.

Επίσης, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης προτείνει την ανασυγκρότηση της ΕΦ, με βάση Αμυντική Στρατηγική, και τη σύνταξη Γενικού Σχεδίου Άμυνας. Επίσης, υποστηρίζει τη βελτίωση του υφιστάμενου συστήματος χειρισμού κρίσεων, οργάνωση και λειτουργία Εθνικού Κέντρου Διαχείρισης Κρίσεων, την ολοκλήρωση και εφαρμογή της Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης, το συντονισμό των ενεργειών της ΕΦ και της Πολιτικής Άμυνας και την καθιέρωση ενιαίου φορέα διαχείρισης πληροφοριών. 

Επιπλέον, ενίσχυση της αμυντικής διπλωματίας, με έμφαση στον θεσμό των Ακολούθων Άμυνας σε όλες τις χώρες που διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο στην επίλυση του Κυπριακού. Αναφέρεται επίσης η βελτίωση του θεσμικού και νομοθετικού πλαισίου που αφορά την ΕΦ καθώς και η αναβάθμιση της αεροπορικής και ναυτικής βάσης.

• Διατήρηση και ενίσχυση της Αμυντικής Ικανότητας της ΕΦ

Ολοκλήρωση του συστήματος επιτήρησης της Γραμμής Αντιπαράταξης για έλεγχο της Νεκρής Ζώνης και προσπάθεια βελτίωσης της Αεράμυνας.

Διαβάστε επίσης: Σύστημα Επιτήρησης της ELBIT για την Εθνική Φρουρά – Το ιστορικό του προγράμματος

• Ανθρώπινο Δυναμικό

Εκσυγχρονισμός του συστήματος μεταθέσεων, μέσα από ένα αξιοκρατικό σύστημα μοριοδότησης, αξιόπιστο σύστημα μεταφοράς και πρόσβασης στις μονάδες, διαφάνεια στις προαγωγές, σύνταξη προδιαγραφών και τήρηση Οδηγού Καριέρας, κατοχύρωση δικαιωμάτων και επιδομάτων των στελεχών της ΕΦ που εκτελούν επικίνδυνα καθήκοντα, βελτίωση της παρεχόμενης υγειονομικής υποστήριξης της ΕΦ. Επίσης αναφέρεται η αποκατάσταση και ένταξη στο δικαίωμα εργασίας στο ενδεχόμενο λύσης του Κυπριακού.

• Υπουργείο Άμυνας

Ολοκλήρωση της οργανωτικής δομής του Υπουργείου, πλήρης μηχανογράφηση των εργασιών του Υπουργείου, με τη δημιουργία εσωτερικού κλειστού συστήματος (intranet), καταγραφή και μηχανογράφηση όλων των επιταγμένων / δεσμευμένων περιουσιών, δημιουργία και σωστή στελέχωση Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου, σχεδιασμός και υλοποίηση ενός καθολικού προγράμματος επανεκπαίδευσης του τεχνικού προσωπικού του Υπουργείου και σχεδιασμός και υλοποίηση προγράμματος κατάρτισης του διοικητικού προσωπικού του Υπουργείου.

• Στελέχωση της Εθνικής Φρουράς

Για τα θέματα στελέχωσης της ΕΦ, αναφέρεται η ένταξη της Εθνικής Αρχής Ασφαλείας στην Προεδρία της Δημοκρατίας, η πρόσληψη προσωπικού βάσει επιχειρησιακών κριτηρίων, η συμπερίληψη μετρήσιμων στοιχείων στους Κανονισμούς Προαγωγών των Αξιωματικών και η κατάρτιση στελεχών σε ειδική σχολή επιμόρφωσης, στην οποία θα μπορούν να φοιτούν και εργαζόμενοι στο ΥΠΑΜ, που προορίζονται για αποστολές στην Ε.Ε.

Ξεχωρίζει επίσης η θέση για διορισμό Ελληνοκύπριου Αξιωματικού, κατάλληλου βαθμού και σταδιοδρομίας στην αρχηγία της ΕΦ, μετά από μελέτη και στενή συνεργασία με την Ελλάδα και τη διοίκηση των Ελλαδικών Δυνάμεων στην Κύπρο (ΕΛΔΥΚ).

Αναφέρεται επίσης η συμπερίληψη στελεχών στους συμβούλους του Προέδρου της Δημοκρατίας, η ολοκλήρωση και προώθηση για έγκριση στη Βουλή των τροποποιήσεων των Κανονισμών για τους Υπαξιωματικούς, Μόνιμους και Συμβασιούχους (ΣΥΠ), η υπεράσπιση των αιτημάτων των γυναικών Υπαξιωματικών και αποκατάσταση των δικαιωμάτων τους, το αξιοκρατικό και δίκαιο σύστημα μεταθέσεων των οπλιτών και η επανασύσταση της ομάδας Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας, για τον εντοπισμό και την επίλυση προβλημάτων που απασχολούν τους οπλίτες.

• ΣΥΟΠ

Για τους ΣΥΟΠ συγκεκριμένα, αναφέρεται η θέσπιση κανονισμών λειτουργίας του θεσμού και δημιουργία επαγγελματικού συνδέσμου, η ενίσχυση των κριτηρίων πρόσληψης,  η εισαγωγή μετρήσιμων κριτηρίων ώστε οι καλύτεροι να προάγονται και να μονιμοποιούνται σε θέσεις υπαξιωματικών, η εξέταση του εργασιακού καθεστώτος και των διαφόρων δικαιωμάτων τους και η διεξαγωγή μελέτης για παροχή κινήτρων στους υφιστάμενους και μελλοντικούς ΣΥΟΠ.

• Ανάπτυξη Συμμαχιών

Στον τομέα των συμμαχιών, το πρόγραμμα του κ. Μαυρογιάννη δίνει έμφαση στην στενότερη σχέση με την Ελλάδα και στην ανάπτυξη αποτελεσματικής κοινής σχεδίασης, βασισμένης και στη δική μας ουσιαστική συμμετοχή. Με βάση επικαιροποιημένα Μνημόνια Χειρισμού Κρίσεων Κύπρου – Ελλάδας, πρέπει να πραγματοποιούνται στο ακέραιο όλοι οι σχεδιασμοί, οι απαιτούμενες κοινές ενέργειες, ο συντονισμός και οι εξοπλισμοί.

Αναφέρεται επίσης η ενεργός συμμετοχή στις δομές Ασφαλείας και Άμυνας της Ε.Ε και μετά τη λύση του Κυπριακού, η συμμετοχή σε ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ και της Ε.Ε., με στρατιωτικούς αντιπροσώπους αλλά και με μικρά Σώματα, η ανάπτυξη της στρατιωτικής διπλωματίας με εκπροσώπους στις χώρες που είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, σε άλλες χώρες-κλειδιά της Ε.Ε. και αλλού και η ανάπτυξη συμμαχιών με χώρες κοινών στρατηγικών συμφερόντων και της ευρύτερης περιοχής.

Διαβάστε επίσης: Εθνική Φρουρά | Ανασκόπηση για το 2022 – Φωτογραφίες & VIDEO

Όποιος υποψήφιος και εάν εκλεγεί το σίγουρο είναι ότι ο τομέας Άμυνα και Ασφάλεια θα πρέπει να είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα της νέας κυβέρνησης, λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου, τη στάση της Τουρκίας και ευρύτερα τις εξελίξεις σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.