Η τουρκική κυβέρνηση ξεκίνησε επίσημα έναν διαγωνισμό για την εγχώρια ανάπτυξη ενός κινητήρα turbofan, ο οποίος θα τροφοδοτεί το υπό κατασκευή εθνικό μαχητικό αεροσκάφος της χώρας, το TF-X.

Η υπηρεσία αμυντικών προμηθειών της Τουρκίας (SSB) διενήργησε τον Ιούνιο διαγωνισμό για προτάσεις, καλώντας πιθανούς πλειοδότες για το πρόγραμμα. Η SSB είπε ότι δύο Τούρκοι κατασκευαστές κινητήρων, η Tusas Engine Industries και η TRMotor απάντησαν στη σχετική προκήρυξη.

Ο επικεφαλής της SSB και ανώτατος αξιωματούχος προμηθειών της κυβέρνησης, Ισμαήλ Ντεμίρ, δήλωσε στα ΜΜΕ ότι η TAEC, μια συνεργασία μεταξύ της βρετανικής κατασκευάστριας κινητήρων Rolls-Royce και του τουρκικού βιομηχανικού ομίλου Kale Group, θα διαγωνιστεί σύντομα στον υπόψη διαγωνισμό, καθιστώντας τον ανταγωνισμό τριμερή. Η Kale σημειώνεται ότι κατέχει το 51% της TAEC.

Ο Ντεμίρ είπε ότι τα εκ των ων ουκ άνευ -βασικές απαιτήσεις- της κυβέρνησης είναι:

• Παραγωγή του σχεδιαζόμενου κινητήρα στην Τουρκία
• Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που ανήκουν στην Τουρκία 
• Να μην υπάρχουν περιορισμοί στην άδεια εξαγωγής
• Αποτελεσματικότητα κόστους

Διαβάστε επίσης: Στέιτ Ντιπάρτμεντ | Δεν πρόκειται να ανανεωθούν όσα συμβόλαια τρέχουν με την Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία

Ο Ντεμίρ είπε ότι η προσφορά της TAEC πληρούσε όλα τα κριτήρια εκτός από ένα: Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που ανήκουν στην Τουρκία. “Σε περίπτωση που δεν συμφωνήσουμε σε συμφωνία με τη Rolls-Royce, η Τουρκία θα προχωρήσει με τις εγχώριες ικανότητές της [για την ανάπτυξη του κινητήρα]”, δήλωσε.

Ένας από τους δύο εγχώριούς πλειοδότες, η Tusas Engine Industries, είναι κρατική εταιρεία με έδρα το Εσκισεχίρ, στη βορειοδυτική Τουρκία, η οποία ιδρύθηκε το 1985 ως κοινοπραξία στην οποία συμμετέχουν η GE Aviation, η Turkish Aerospace Industries, το Ίδρυμα των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων και η Τουρκική Αεροναυτική Ένωση.

Ο άλλος εγχώριος πλειοδότης, η TRMotor, ιδρύθηκε το 2017 από τη SSTEK, θυγατρική της εταιρείας προμηθειών SSB. Η Tusas, η οποία είναι η μητρική εταιρεία του ΤΕΙ και της Turkish Aerospace Industries, κατέχει εξ ολοκλήρου την TRMotor.

Η SSB σχεδιάζει να κατασκευάσει πρωτότυπα TF-X χρησιμοποιώντας τον αμερικανικής κατασκευής κινητήρα F110 της General Electric F110. 

Ωστόσο, ένας ανώτερος αξιωματούχος του κλάδου και ειδικός στον τομέα ανέφερε ότι η ενσωμάτωση του F110 στο TF-X μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη. “Η σειριακή παραγωγή μπορεί να απαιτεί μεγάλες επενδύσεις και χρόνο δοκιμής. Επιπλέον, αυτή η επιλογή θα συνοδεύεται από τα ίδια προβλήματα άδειας εξαγωγής και δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που βρίσκουν οι Τούρκοι με τη λύση της Rolls-Royce”, ανέφερε ο αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας στα ΜΜΕ.

Διαβάστε επίσης: Τουρκία | Πρόσκληση για κατασκευή τριών νέων φρεγατών κλάσης “I”

Η Βρετανική πρόταση

Ο Ντεμίρ είπε επίσης ότι η BAE Systems έχει κάνει μια νέα πρόταση στην Τουρκία σχετικά με το πρόγραμμα TF-X. “Η νέα πρόταση αφορά τη δεύτερη φάση του προγράμματος [TF-X]. Θα απαντήσουμε αφού ελέγξουμε αν αυτή η πρόταση για τεχνική υποστήριξη ταιριάζει στις απαιτήσεις μας”, είπε ο Demir. Η δεύτερη φάση του TF-X αφορά την ολοκλήρωση του προκαταρκτικού σχεδιασμού.

Σύμφωνα με το DefenseNews κορυφαίοι Βρετανοί κατασκευαστές όπως η BAE Systems και η Rolls-Royce δεν είναι ξένοι στο πρόγραμμα TF-X . Τον Οκτώβριο του 2016, η Rolls-Royce πρόσφερε μια κοινή συνεργασία παραγωγής στην Τουρκία με σκοπό να ενισχύσει τις προγραμματισμένες τουρκικές πλατφόρμες και πιθανές πωλήσεις σε τρίτους. Η πρόταση της εταιρείας αφορούσε μια μονάδα παραγωγής στην Τουρκία για την κατασκευή κινητήρων για το TF-X, καθώς και για ελικόπτερα, άρματα μάχης και πυραύλους.

Τον Ιανουάριο του 2017, η BAE Systems και η TAI υπέγραψαν συμφωνία αξίας άνω των 100 εκατομμυρίων λιρών (120 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) για την ανάπτυξη του τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους. “Συνεργαζόμαστε με την Turkish Aerospace για να φέρουμε τεχνογνωσία και τεχνολογία στη μηχανική στο πρόγραμμα TF-X”, ανέφερε η BAE στο Twitter στις 15 Φεβρουαρίου 2022 .

Το TF-X έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιήσει την παρθενική του πτήση το 2026 ενώ θα τεθεί σε λειτουργία το 2029, σύμφωνα πάντα με Τούρκους αξιωματούχους.

Διαβάστε επίσης: ΗΠΑ | Απαγόρευση πώλησης F-16 στην Τουρκία – Βλέπει F-35 στο Τέξας ο Κωνσταντίνος Φλώρος – Φωτογραφίες