10 Φεβρουαρίου 1947 | Τα Δωδεκάνησα ενσωματώνονται στο Ελληνικό Κράτος – Φωτογραφίες

Defence Redefined

Published on 10/02/2021 at 19:00

Τα νησιά τα οποία αποτελούν το σύμπλεγμα των δωδεκανήσων, ήταν από την αρχαιότητα, αλληλένδετα με την τύχη του Ελληνικού Έθνους. Εν τούτοις, μόλις το 1947 ενσωματώθηκαν στον εθνικό κορμό και το ελληνικό κράτος.

Λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, τα δωδεκάνησα ήταν έρμαια σε επιδρομές από τους Πέρσες, τους Σαρακηνούς, τους Βενετούς, τους Γενουάτες, τους Σταυροφόρους και τους Τούρκους (Σελτζούκους και Οθωμανούς). Το 1309 έγιναν κτήση των Ιωαννιτών Ιπποτών και μέχρι το 1522, όταν καταλήφθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους. Με την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821, τα Δωδεκάνησα επαναστάτησαν, αλλά το 1830 μαζί με τη Σάμο, επιστράφηκαν στην κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με αντάλλαγμα την Εύβοια, η οποία ενσωματώθηκε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος.

Το 1912, όταν οι Ιταλοί κατέλαβαν τα δωδεκάνησα αναπτερώθηκαν οι ελπίδες των κατοίκων τους ότι σύντομα τα νησιά θα ενσωματωθούν στο ελληνικό κράτος. Έτσι, με τη συνθήκη των Σεβρών στις 10 Αυγούστου 1920 τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, με εξαίρεση τη Ρόδο, που θα παρέμενε για ένα διάστημα υπό ιταλική διοίκηση. Όμως, η ατυχής έκβαση της μικρασιατικής εκστρατείας έδωσε την ευκαιρία στους Ιταλούς να υπαναχωρήσουν και με την άνοδο του Μουσολίνι προσπάθησαν να τα εξιταλίσουν. Όμως μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών το 1943, τα Δωδεκανησα πέρασαν υπό Γερμανική κυριαρχία και μετά την παράδοση της Χιτλερικής Γερμανίας τον Μάιο του 1945, έγιναν αποικία της Μεγάλης Βρετανίας.

Διαβάστε επίσης: Ναυμαχία της Λήμνου | Όταν ο “Αβέρωφ” έκλεισε τον Οθωμανικό Στόλο στα Δαρδανέλια – ΧΑΡΤΗΣ

Αυτή ήταν η χρυσή ευκαιρία τα Δωδεκάνησα να ενσωματωθούν στο ελληνικό κράτος, την οποία η ελληνική διπλωματία δεν έπρεπε να αφήσει να πάει χαμένη. Ήταν απαίτηση του ελληνικού λαού και είχε χυθεί άφθονο ελληνικό αίμα για την εκδίωξη των Γερμανών από τα Δωδεκάνησα. Το θέμα θα λυνόταν οριστικά από τη Διάσκεψη Ειρήνης των νικητριών δυνάμεων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που θα συνερχόταν στο Παρίσι.

Ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κωνσταντίνος Τσαλδάρης διαμήνυσε ότι θα έθετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως εθνικές διεκδικήσεις την πρόσκτηση της Βορείου Ηπείρου και των Δωδεκανήσων, τη διευθέτηση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, ενώ σκόπευε να θέσει και το ζήτημα της Κύπρου στη Μεγάλη Βρετανία. Από τις τέσσερις αυτές εθνικές διεκδικήσεις, μόνο το θέμα των Δωδεκανήσων ευοδώθηκε, χωρίς δυσκολίες και επιπλοκές.

Διαβάστε επίσης: 1η Δεκεμβρίου του 1913 | Η Κρήτη ενσωματώνεται στον Ελληνικό Κράτος – Φωτογραφίες

Τα νέα για την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στη Ελλάδα χαιρετίστηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό, σε μια περίοδο που η χώρα βρισκόταν σε εμφύλιο πόλεμο. Η Διάσκεψη της Ειρήνης συνήλθε στο Παρίσι από τις 29 Ιουλίου έως τις 11 Οκτωβρίου 1946, όπου τέθηκαν από ελληνικής πλευράς και τα θέματα της Βορείου Ηπείρου και της διευθέτησης των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, χωρίς επιτυχία, αφού οι ΗΠΑ δεν θέλησαν να δυσαρεστήσουν τη σύμμαχό τους Σοβιετική Ένωση και τους δορυφόρους της Αλβανία και Βουλγαρία. 

Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφεται στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, σύμφωνα με την οποία τα Δωδεκάνησα παραχωρούνταν στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεώθηκε σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων προς την Ελλάδα. Λόγω της εμμονής της σοβιετικής πλευράς, το κείμενο προνοούσε ότι τα νησιά θα παρέμεναν αποστρατιωτικοποιημένα, κάτι το οποίο επικαλέστηκε η Τουρκία με τρόπο καταχρηστικό μετά το 1974. Από την τουρκική ερμηνεία του κειμένου της ελληνοϊταλικής συνθήκης του 1947, σε συνδυασμό με τις ιταλοτουρκικές συμφωνίες του 1932, θα προκύψει και το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών», που έθεσε η Άγκυρα μετά την Κρίση των Ιμίων το 1996.

Η τελετή παράδοσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από τις βρετανικές αρχές έγινε στις 31 Μαρτίου 1947 στη Ρόδο μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα. Πρώτος διοικητής των Δωδεκανήσων ανέλαβε ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης, με πολιτικό σύμβουλο τον πανεπιστημιακό και δικαστικό Μιχαήλ Στασινόπουλο, μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η επίσημη τελετή της ενσωμάτωσης έγινε στις 7 Μαρτίου 1948 και το 1955 τα Δωδεκάνησα έγιναν νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.

Διαβάστε επίσης: 9 Οκτωβρίου 1912 | Ο Ελληνικός στόλος απελευθερώνει την Λήμνο και κατακτά τον έλεγχο των Δαρδανελίων – Φωτογραφίες

Με πληροφορίες από: Sansimera.gr