Εθνική Φρουρά | Είναι καιρός να περάσει στην εποχή των πολυκόπτερων Drones;
Defence Redefined
Published on 18/06/2023 at 14:11

*Ανδρέας Πογιατζή 

Στον εν εξελίξη πόλεμο στην Ουκρανία είναι αναμενόμενο να εμφανίζονται ανά διαστήματα διάφορα οπλικά συστήματα ενώ υπάρχει και διαρκή αξιολόγηση των υφιστάμενων μέσων.

Ωστόσο ένα σχετικά απλό σύστημα εδραιώθηκε στο πεδίο των μαχών και αυτό αποτελεί ήδη αντικείμενο μελέτης σε όλα τα στρατιωτικά επιτελεία. Το σύστημα αυτό δεν είναι άλλο από τα μικρά πολυκόπτερα Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα (ΜΕΑ) ή κατά την καθομιλουμένη των drones.

Σε όλες τις νέες καινοτομίες, σημαντική παράμετρος αποτελεί το κόστος του πλήγματος. Ναι μεν κατευθυνόμενοι πύραυλοι και τα βλήματα, κυριαρχούν στα πεδία των μαχών, με την αποτελεσματικότητα τους, να μην αμφισβητείται, ωστόσο, όπως πολλές φορές επισημάναμε, τα κόστη αυτών των πυρομαχικών, είναι δυσβάσταχτα και δεν “επιτρέπονται” τα λάθη. 

Πόσο κοστίζει όμως, ένα πολυκόπτερο drone, το οποίο με μια εύστοχη ρίψη μιας αντιαρματικής χειροβομβίδας, ή με την πρόσκρουση του, μπορεί να καταστρέψει ένα πανάκριβο άρμα μάχης; Σε σύγκριση με το κόστος του στόχου (π.χ ένα άρμα μάχης ή ένα πυροβόλο) αυτό δεν κοστίζει παρά ένα κλάσμα της αξίας του. 

Βίντεο: Τετρακόπτερο drone, το οποίο φέρει αντιαρματική χειροβομβίδα RKG-3M, καταστρέφει άρμα μάχης Τ-80BVM.

Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά όπλα, τα drones επιτρέπουν στους χρήστες να εκτελούν τα καθήκοντά τους, από τον εντοπισμό εχθρικών θέσεων και εξοπλισμού, μέχρι το χτύπημα στόχων, ενώ παραμένουν σε μεγαλύτερη απόσταση από τα εχθρικά πυρά.

Η κατηγορία των FPV drones

Την εμφάνιση τους στο πεδίο της Ουκρανίας, έκαναν εδώ και αρκετούς μήνες τα FPV (First Person View) drones, τα οποία καταγράφουν εξαιρετικές επιδόσεις. Πρόκειται για συσκευές “μιας χρήσης” ελεγχόμενες μέσω ειδικών γυαλιών (FPV goggles) με τη δυνατότητα να κατευθύνονται προς εχθρικούς στόχους και να τους πλήττουν. 

Βίντεο: Ουκρανοί στρατιώτες κατά τη διάρκεια χρήσης FPV drone

Οι συγκεκριμένες συσκευές, έχουν συνήθως εμβέλεια μέχρι τα 5 χιλιόμετρα και μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο 1-3 κιλά. Οι Ουκρανοί χρήστες τους, τα εξοπλίζουν κυρίως με αντιαρματικές χειροβομβίδες RKG-3M. 

Η ταχύτητα που αναπτύσει η συσκευή μπορεί να φτάσει τα 120 χιλιόμετρα ανά ώρα, ενώ το κόστος τους, σύμφωνα με τις δημόσιες αναφορές που γίνονται για την αγορά τους, φτάνει στα 800 δολάρια έκαστο. Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτών των drones είναι η μεγάλη τους επιτάχυνση (π.χ 0-100 χλμ/ώρα σε μόλις 2 δευτ. για ορισμένα μοντέλα) και το γεγονός ότι ο χειριστής βλέπει ότι και η κάμερα του drone μπροστά στα μάτια του έχοντας καλύτερη αντίληψη της περιοχής πτήσεως.

Σύμφωνα με μια κατασκευάστρια εταιρεία, την Escadrone, η οποία ανέπτυξε το Drone Pegasus, αυτή μπορεί να παράγει μηνιαίως 1000 drones. 

Μικρό τετρακόπτερο, αγωνιστικό drone, με χειροβομβίδα RKG-3M

Η διαδικασία, απογείωσης της συσκευής, σύμφωνα πάντα με τον κατασκευαστή, διαρκεί λιγότερο από 5 λεπτά. Ο χειριστής ελέγχει και τοποθετεί τα γυαλιά FPV (First Person View) που είναι απαραίτητα για τον χειρισμό του drone υψηλής ταχύτητας, Pegasus. Η συσκευή είναι όμοια με ένα αγωνιστικό drone (όρος στο πεδίο του αερομοντελισμού), μικρότερη, αλλά πιο ισχυρή από το Mavic και είναι κατασκευασμένη για μια απλή, γρήγορη, μονόδρομη αποστολή. 

Ακολούθως ο χρήστης, ρυθμίζει την κεραία επικοινωνίας, συνδέοντάς τη με το σετ ελέγχου του drone και με τα γυαλιά FPV.

Ο χρήστης, θα κατευθύνει το drone, προς τις συντεταγμένες των στόχων, που παρέχονται από ομάδες ανιχνευτών. Η πτήση της συσκευής, γίνεται σε πολύ χαμηλό υψόμετρο (κάποιες δεκάδες μέτρα πάνω από την γη), εκεί όπου το drone είναι λιγότερο πιθανό να γίνει αντιληπτό, αν και ο ήχος του προδίδει την παρουσία του, λίγα μέτρα μακριά από τον στόχο. 

Σύμφωνα με τους ανθρώπους της Escadrone, η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη αποστολή του Pegasus, χρειάστηκε 13 λεπτά για να φτάσει στο στόχο. Κατά τα τελευταία μέτρα της προσέγγισης στον στόχο, η εικόνα τρεμοπαίζει και ακολούθως το σήμα διακόπτεται. Αυτό σημαίνει ότι το πυρομαχικό που φέρει η συσκευή, εκράγηκε ή σπανιότερα βλήθηκε με αποτέλεσμα να καταστραφεί. Ωστόσο δεν υπάρχει δυνατότητα εκτίμησης της ζημιάς στον στόχο του, εκτός και αν η επίθεση παρακολουθείται από άλλο drone.

Πολυκόπτερα Drones ρίψης πυρομαχικών

Πρόκειται για μια καινοτομία, η οποία εμφανίστηκε από το 2014, στην Ουκρανία, στην γραμμή αντιπαράταξης στο Ντονμπάς, ωστόσο τελειοποιηθηκε κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής το 2022. 

Τα εμπορικά drones, που χρησιμοποιούνται για ρίψη πυρομαχικών κατά εχθρικών στόχων, δεν χρειάζονται δομικές αλλαγές. Η μόνη τροποποίηση, υπήρξε η επινόηση ενός τρόπου που θα επέτρεπε την ρίψη πυρομαχικών από drones. 

Έτσι οι χρήστες ανέπτυξαν μια έξυπνη λύση συνδέοντας έναν 3D-εκτυπωμένο φορέα άφεσης σε ένα κοινό ηλεκτρικό μοτέρ. Στον φορέα (σφιγκτήρα) τοποθετήθηκε το πυρομαχικό, και το ηλεκτρονικό μοτέρ, το οποίο τον ενεργοποιεί (ανοίγει), όταν ο χρήστης επιθυμεί την ρίψη του πυρομαχικού στον στόχο. 

Τροποποιημένο DJI Mavic 3, με μηχανισμό άφεσης για ρίψη πυρομαχικών ©️AFP

Οι χρήστες στο πεδίο της Ουκρανίας, τόσο οι Ρώσοι, όσο και οι Ουκρανοί, έχουν τελειοποιήσει την τεχνική της ρίψης των πυρομαχικών από εμπορικά drones, σε βαθμό που μπορούν να ρίξουν μια χειροβομβίδα μέσα σε μια ανοικτή καταπακτή, ενός άρματος μάχης, προκαλώντας του σοβαρές ζημιές, μέχρι και την καταστροφή, αν έρθει σε αντίδραση με τα πυρομαχικά του.

Από τα βίντεο που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνήθως δημοσιεύονται μόνο τα επιτυχημένα χτυπήματα. Οι τύποι των πυρομαχικών που χρησιμοποιούνται, διαφέρουν ανάλογα με το φορτίο που μπορεί να κουβαλήσει η συσκευή, ούτως ώστε να μην επηρεαστεί η αποστολή του. Συνήθως χρησιμοποιούνται βομβίδες Vog-17 30×29 χιλ., χειροβομβίδες RGD-5, χειροβομβίδες F-1 ή χειροβομβίδες DM-51.

Αξίζει να αναφερθεί, η μονάδα “A” των μυστικών υπηρεσιών της Ουκρανίας (SBU), χρησιμοποιεί μεγάλα, πολυκόπτερα, τα οποία μεταφέρουν αριθμό βλημάτων όλμων 60 και 80 χιλιοστών ομοίως με το πολυκόπτερο Atlas 8 της ελληνικής Altus LSA το οποίο η DEFENCE ReDEFiNED είχε την ευκαιρία να δει από κοντά στην DEFEA.

Διαβάστε επίσης: DEFEA 2023 | ALTUS LSA – Εντυπωσιακή παρουσία με το εναέριο “πυροβολικό” ATLAS 8 και σταθμό ελέγχου Drones

Πολυκόπτερα Drone αναγνώρισης και κατάδειξης στόχων 

Δεν πρόκειται για κάποια νέα καινοτομία, ωστόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία, ανεδειξε την σημαντικότητα των συγκεκριμένων συστημάτων σε ρόλο εντοπισμού στόχων, προσδιορισμό της θέσης του στόχου, προσαρμογής των πυρών πυροβολικού και εκτίμηση των αποτελεσμάτων των πυρών.

Εικόνα χτυπήματος πυροβολικού, μέσα από το χειριστήριο drone DJI

Τα drones αναγνώρισης και κατάδειξης στόχων – Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance (ISTAR), αποτελούν απαραίτητο εργαλείο στο οπλοστάσιο του Πυροβολικού, για μεγαλύτερη ευστοχία και αποτελεσματικότητα. Η τροποποίηση των εμπορικών drone, για να αποκτήσουν αυτή την ικανότητα, μπορεί να γίνει με συνδιαστικούς τρόπους. 

Στο παράδειγμα της Ουκρανίας, μικρές ομάδες εθελοντών αποτελούμενες από στρατιωτικούς και έμπειρους χειριστές drone, ενσωμάτωσαν σε αυτές τις συσκευές, θερμικές κάμερες και καταδείκτες με αποστασιόμετρα laser, με αποτέλεσμα να μπορούν να επιχειρούν κοντά στο μέτωπο, εντοπίζοντας στόχους, μεταβιβάζοντας τους στο πυροβολικό.  

Τα Drones αυτά χρησιμοποιούνται στην Ουκρανία, επίσημα σε επίπεδο μονάδας Πεζικού, αλλά και σε επίπεδο Πυροβολαρχίας, ωστόσο υπάρχουν αποδείξεις για την χρήση τους ακόμη και σε μικρότερους σχηματισμούς. 

Οι συσκευές με τις δυνατότητες ISTAR, μπορούν να εκτελέσουν αποστολές συλλογής πληροφοριών του εχθρού, εντοπισμό και κατάδειξη στόχων. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, οι επίγειες μονάδες, απαιτούν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για τις επερχόμενες εχθρικές δυνάμεις, όπως για παράδειγμα, τον αριθμό, τους εξοπλισμούς αλλά και την ταχύτητα την οποία προσεγγίζουν. Η συλλογή τέτοιων πληροφοριών από drones είναι πιο αποτελεσματική και δεν θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των στρατιωτών. 

Η Εθνική Φρουρά στην εποχή των Drones  

Η Εθνική Φρουρά πέραν των ΜΕΑ σταθερής πτέρυγας Aerostar, της ισραηλινής Aeronautics δεν διαθέτει ακόμα μικρά πολυκόπτερα drones για χρήση στο τακτικό επίπεδο μονάδων πέραν των όποιων μεμονωμένων αγορών ίσως έγιναν σε ελάχιστες μονάδες. Και λέμε δεν διαθέτει ακόμα διότι για αυτό υπήρξε η ανάγκη ακόμη και πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία και γνωρίζουμε ότι έγιναν και σχετικές παρουσιάσεις σε επίπεδο Υπουργείου Άμυνας και Εθνικής Φρουράς από διάφορες εταιρείες.

Εξ όσων γνωρίζουμε επίσης, το προσωπικό της Εθνικής Φρουράς, μελετά τις ικανότητες αυτών των συσκευών και εκφράζει την επιθυμία να έχουν στη διάθεση τους, τις δυνατότητες τους, διότι αποδείχθηκε ότι πρόκειται για πολλαπλασιαστή ισχύος, όχι μόνο για το Πυροβολικό αλλά και το Πεζικό.

Διαβάστε επίσης: Σύστημα Επιτήρησης της ELBIT για την Εθνική Φρουρά – Το ιστορικό του προγράμματος

Στο εγγύς μέλλον αναμένεται η ενίσχυση με μερικά drones ως μερος του προγράμματος επιτήρησης της γραμμής κατάπαυσης του πυρός στο πλαίσιο της συμφωνίας με την ισραηλινή Elbit όμως αυτό δεν θα αφορά όλες τις μονάδες οι οποίες κατά την άποψη του γράφοντα θα πρέπει να διαθέτουν δυνατότητες τουλάχιστον επιτήρησης με drones ακόμα και επίπεδο λόχου.

Διαβάστε επίσης: DEFEA 2023 | Παρουσία της κυπριακής Swarmly με combat proven UAVs και οπλισμένο USV

Γνωρίζουμε ήδη τουλάχιστον τρεις εταιρείες και οργανισμούς στην Κύπρο, οι οποίοι ανέπτυξαν μη επανδρωμένα συστήματα σταθερής πτέρυγας ή πολυκόπτερα με ικανοποιητικές δυνατότητες, με σχεδόν όλα τα μέρη τους να είναι κυπριακής κατασκευής. Στην πρόσφατη DEFEA μάλιστα πέραν των ξένων εταιρειών υπήρχαν και ελληνικές αλλά και κυπριακές εταιρείες οι οποίες παρουσίασαν τα επιτεύγματα τους στο τομέα αυτό με ολοκληρωμένα συστήματα.

Διαβάστε επίσης: DEFEA 2023 | Η κυπριακή CyRIC παρουσιάζει για 1η φορά οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροχήματα

Πέραν των νέων αγορών σε ολοκληρωμένα συστήματα σημειώνεται ακόμα ότι όλες οι τροποποιήσεις για “οπλοποίηση” των εμπορικών drone, που έχουμε περιγράψει πιο πάνω, μπορούν να γίνουν εγχώρια, μπορούν ακόμα να γίνουν και από θιασώτες ιδιώτες και οπαδούς αυτών των συσκευών. Οι μηχανισμοί άφεσης φορτίου θα μπορούσαν να παραχθούν από οργανισμούς και εταιρείες στην Κύπρο σχετικά εύκολα με χρήση τρισδιάστατων εκτυπωτών κάτι το οποίο αποτελεί πλέον ώριμη τεχνολογία για υλικά όπως το πλαστικό.

Ελπίζουμε στο άμεσο μέλλον, να ανοίξει επιτέλους ουσιαστική συζήτηση για τα drones, τα οποία όπως επαναλαμβάνουμε, μπορούν να παραχθούν εγχώρια και με χαμηλό κόστος. Αν απλά παραμείνουμε θεατές και όχι κοινωνοί των εξελίξεων δεν θα υπάρχει δικαιολογία ότι “δεν ξέραμε δεν ακούσαμε δεν μας είπαν” σε περίπτωση που συμβεί το οτιδήποτε..

Διαβάστε επίσης: Κυπριακά UAS | Και όμως γίνεται σοβαρή δουλειά από το Ινστιτούτο Κύπρου – Φωτογραφίες & VIDEO

*Δημοσιογράφος – Αναλυτής 

NEWSLETTER SUBSCRIPTION

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Pin It on Pinterest

Share This