Με το πέρας της τριμερούς συνάντησης κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία στις 4 Σεπτεμβρίου, οι τρεις ηγέτες προχώρησαν σε κοινή δήλωση.

Η κοινή δήλωση των τριών ηγετών, αναφέρει αρχικά πως εξετάστηκε η πρόοδος που έχει επιτευχθεί σε πολλούς πυλώνες συνεργασίας, οι οποίοι αναπτύσσονται για οκτώ χρόνια από την έναρξη αυτού του τριμερούς φόρουμ και επιβεβαιώθηκε ο στόχος να ενισχυθεί η συνεργασία σε βασικούς τομείς, όπως είναι η ενέργεια, η άμυνα, η ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, το περιβάλλον, ο τουρισμός, η υγεία, η τεχνολογία και η καινοτομία, καθώς και σε θέματα της διασποράς. 

Στον ενεργειακό τομέα, αναφέρεται πως το φυσικό αέριο, η ηλεκτρική ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αποτελούν στέρεα βάση για συνεργασία στην περιοχή, στη βάση του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας και του σεβασμού του δικαιώματος όλων των κρατών να ασκούν τα δικαιώματά τους στις αντίστοιχες ΑΟΖ / Υφαλοκρηπίδες τους. Υπό το πρίσμα της αυξανόμενης ανάγκης για διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και της διασυνδεσιμότητας, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, επαναβεβαιώθηκε το κοινό ενδιαφέρον για την προώθηση ενός αξιόπιστου και βιώσιμου ενεργειακού διαδρόμου από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο, τονίζεται η σημασία της περαιτέρω ανάπτυξης συνεργειών στον τομέα της ενέργειας και με άλλες ομονοούσες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του περιφερειακού διακυβερνητικού οργανισμού EMFG και περιφερειακών έργων όπως είναι η διασυνδεσιμότητα ηλεκτρικής ενέργειας, το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector και πιθανοί αγωγοί φυσικού αερίου/υδρογόνου.

Διαβάστε επίσης: EastMed | Οι ΗΠΑ “παραμένουν δεσμευμένες” στο σχήμα περιφερειακής συνεργασίας 3+1

Προς αντιμετώπιση της παγκόσμιας πρόκλησης της κλιματικής αλλαγής, συμφωνήθηκε ενίσχυση των προσπαθειών μέσω περιφερειακών κοινών έργων έρευνα και ανάπτυξη (R&D), καινοτόμων ενεργειακών τεχνολογιών, και για την προώθηση της ενεργειακής διασυνδεσιμότητας. Στη σκιά των πρόσφατων πυρκαγιών στην Ελλάδα και την Κύπρο, και λαμβάνοντας υπόψη τη συνδρομή του Ισραήλ, επαναβεβαιώθηκε η δέσμευσή για συνεργασία για αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης αλλά και για την ενδυνάμωση του συντονισμού και των κοινών δυνατοτήτων σε αυτό το πεδίο.

Επιβεβαιώθηκε, επίσης, η αξία του πλαισίου συνεργασίας 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το οποίο μπορεί να αποδώσει απτά αποτελέσματα, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, της οικονομίας, της κλιματικής δράσης, της ετοιμότητας για αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων και της αντιτρομοκρατίας. Συμφωνήθηκε η συνεργασία για την πραγματοποίηση μιας υπουργικής συνάντησης 3+1 αργότερα εντός τους τρέχοντος έτους.

Δεδομένης της θετικής δυναμικής από τις Συμφωνίες του Αβραάμ και των νέων προοπτικών που αυτή δημιούργησε, διερευνήθηκαν τρόποι για διασύνδεση του έργου που γίνεται στο τριμερή σχηματισμό με άλλους περιφερειακούς μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Φόρουμ του Νέγκεβ. Η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου ειρήνης μεταξύ του Ισραήλ και του Αραβικού κόσμου, αδιανόητη μόλις μερικά χρόνια πριν, αναφέρεται πως αποτελεί ελπίδα για μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή, και οι ηγέτες δεσμεύονται να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια.

Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης και ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου έτυχαν ενημέρωσης από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό και καλωσόρισαν την πρωτοβουλία του να συμπεριλάβει έναν πιο ενεργό ρόλο της ΕΕ στις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι τρεις πλευρές εξέφρασαν την ακλόνητη υποστήριξή τους για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση του διεθνούς δικαίου και των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. 

Εξέφρασαν, επίσης, τη σοβαρή τους ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στη νεκρή ζώνη κοντά στην Πύλα, σημειώνοντας τη δήλωση τύπου της 21ης Αυγούστου του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισαν την ανάγκη αποφυγής περαιτέρω μονομερών ενεργειών κλιμάκωσης που θα μπορούσαν να αυξήσουν την ένταση ή να βλάψουν τις προοπτικές για επίλυση του κυπριακού. 

Συμφωνήθηκε ότι μια λύση η οποία θα επανενώσει το νησί, με βάση τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες όλων των Κυπρίων, δεν θα ήταν μόνο προς όφελος του κυπριακού λαού ως σύνολο, αλλά θα συνέβαλλε σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής, όπως αναφέρει η κοινή δήλωση.

Διαβάστε επίσης: Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ | Οι τουρκικές ενέργειες στην Πύλα παραβιάζουν το status quo στην Κύπρο

Αναφέρεται επίσης πως οι τρεις ηγέτες καταδικάζουν σθεναρά και απερίφραστα κάθε μορφή τρομοκρατίας, καθώς και κάθε υποκίνηση σε ενέργειες βίας και μίσους. Καλούν τους περιφερειακούς εταίρους και την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα να εντείνουν τις προσπάθειές τους για καταπολέμηση της τρομοκρατίας και να θέσουν υπόλογες όλες τις οντότητες που την προωθούν και την υποθάλπουν. Οι πρόσφατες τρομοκρατικές απόπειρες εναντίον ισραηλινών και εβραϊκών στόχων, αναφέρεται πως ενθαρρύνθηκαν από παράγοντες που στόχο έχουν την αποσταθεροποίηση της περιοχής. 

Τονίζεται πως αυτές οι κακόβουλες απόπειρες αποτράπηκαν χάρη στις ελληνικές και κυπριακές αρχές και κατέδειξαν την κοινή απειλή της τρομοκρατίας και τη σπουδαιότητα της στενής συνεργασίας στην καταπολέμησή της.

Διαβάστε επίσης: Κύπρος | Αποτροπή τρομοκρατικής επίθεσης Ιρανών κατά Ισραηλινών

Επανέλαβαν επίσης τη σταθερή δέσμευση για ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ-Ισραήλ. Τονίστηκε η ανάγκη προώθησης της συνεργασίας στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ και την εκ νέου σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ κατά το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Σημειώνεται, επίσης, η σημασία των συναντήσεων της Άκαμπα και του Σαρμ ελ Σέιχ και της πολύτιμης όπως αναφέρεται, συμβολής τους στην αποκλιμάκωση και τη σταθερότητα, καθώς και την προοπτική που υπάρχει για ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών, απαραίτητης για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Συμφωνήθηκε, τέλος, ότι η επόμενη Τριμερής Σύνοδος Κορυφής θα διεξαχθεί στο Ισραήλ, εντός του 2024.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί, πως κατά τις δηλώσεις των τριών ηγετών, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης, πρόσθεσε στο κάδρο της τριμερούς και την Ινδία, αναφέροντας πως συζητήθηκε επέκτασή της, όπως, για παράδειγμα, με την Ινδία, σημειώνοντας ότι ίσως κληθεί ο Πρωθυπουργός της Ινδίας να συμμετάσχει στην επόμενη Τριμερή Σύνοδο.

Με πληροφορίες από: Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών

Διαβάστε επίσης: ΓΕΕΘΑ | Συζητείται τριμερής αμυντική συνεργασία Ελλάδας, Ινδίας και Ισραήλ