Την 1η Ιουνίου 1964, η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας ψήφισε τον “Περί της Εθνικής Φρουράς Νόμο” και την επόμενη ημέρα ανακοινώθηκε στην επίσημη εφημερίδα του κράτους, όπως αναφέρει το Υπουργείο Άμυνας.

Από τον Κυπριακό Στρατό στην Εθνική Φρουρά

Το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας προβλέπει δημιουργία μικτού εθελοντικού στρατού, δύναμης 2000 ανδρών, 60% Έλληνες και 40% Τούρκοι. Πρώτος Αρχηγός Κυπριακός Στρατός, ανέλαβε ο Υποστράτηγος Μενέλαος Παντελίδης και υπαρχηγός ο Ταξίαρχος Hüsamettin Tanyar.

Ο Κυπριακός Στρατός απέτυχε να καταστεί μια αξιόπιστη δύναμη άμυνας της Κύπρου. Βασικές αιτίες ήταν δύο. Η πρώτη ήταν οι εξαιρετικά μεγάλοι περιορισμοί που επιβάλλονταν από το σύνταγμα, καθώς ένας στρατός μόνο 2000 ανδρών ήταν ανεπαρκής για να καταστεί μια αξιόπιστη δύναμη άμυνας και αποτροπής. Επίσης, η εθελοντική στράτευση δεν ήταν λειτουργική καθώς δεν βρέθηκαν ούτε 2000 εθελοντές να στελεχώσουν τον Κυπριακό Στρατό. 

Η δεύτερη αιτία ήταν οι τουρκικές μεθοδεύσεις για διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία συνέχισε να στέλνει αξιωματικούς και οπλισμό για ενίσχυση της TMT και άλλων τουρκικών παραστρατιωτικών ομάδων, κάτι που ήταν ήδη γνωστό στην κυβέρνηση η οποία είχε αδιάσειστα στοιχεία με πιο τρανό παράδειγμα το πλοιάριο Ντενίζ. Οι δύο κοινότητες δεν έφτασαν σε συμφωνία για την συγκρότηση των μονάδων. Οι Τούρκοι επέμεναν πως έπρεπε να είναι χωριστή η συγκρότηση ενώ η Ελληνική πλευρά τασσόταν υπέρ της μικτής συγκρότησης. Ο λόγος ήταν προφανώς πως οι τούρκοι επεδίωκαν να επεκτείνουν την εκπαίδευση των παραστρατιωτικών τους ομάδων εντός των μονάδων του Κυπριακού Στρατού.

Μετά το ξέσπασμα της τουρκικής ανταρσίας το 1963 και τις συγκρούσεις που ακολούθησαν το 1964, κατέστη σαφές πως ο Κυπριακός Στρατός ήταν αδύναμος να εκπληρώσει τον ρόλο του, ενώ είχαν αποχωρήσει από αυτόν οι Τουρκοκύπριοι. Οι Έλληνες της Κύπρου, με την έγκριση της κυβέρνησης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, προχώρησαν στη συγκρότηση παραστρατιωτικών ομάδων για να αντιμετωπίσουν τις ένοπλες παραστρατιωτικές τουρκικές ομάδες.  

Σε κατοπινό στάδιο όμως, υπήρξε ανάγκη η δημιουργία ικανών Ενόπλων Δυνάμεων της Κυπριακής Δημοκρατίας και διάλυση των παραστρατιωτικών ομάδων. Την διαδικασία συγκρότησης της Εθνικής Φρουράς το 1964, περιγράφει ο ιστορικός Άγγελος Χρυσοστόμου στο εξαίρετο βιβλίο του, “Από τον Κυπριακό Στρατό μέχρι και τη δημιουργία της Εθνικής Φρουράς (1959-1964)”.

Το 1964 κατέφθασε μυστικά στην Κύπρο και η Ελληνική Μεραρχία και δημιουργήθηκε η Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Άμυνας Κύπρου (ΑΣΔΑΚ) με αρχηγό τον Στρατηγό Γεώργιο Γρίβα – Διγενή.

Όπως αναφέρει και η ιστοσελίδα του ΓΕΕΦ, ως έμβλημα της Εθνικής Φρουράς καθιερώθηκε από την ίδρυσή της το 1964 ο Δικέφαλος Αετός σε κίτρινο φόντο, ο οποίος συμβολίζει την οικουμενικότητα του ελληνικού πνεύματος. Ο δικέφαλος αετός, από αρχαιοτάτων χρόνων, αποτελούσε μυστικό σύμβολο του Ελληνισμού. Στην αρχαία μυθολογία, ήταν το κατ’ εξοχήν θείο και ουράνιο πτηνό, βοηθός και προστάτης του Δία.

Σήμερα, έξι δεκαετίες μετά την ίδρυση της δύναμης και με την τουρκική κατοχή να υφίσταται, αλλά και με την ανάδυση νέων ασύμμετρων απειλών, η Εθνική Φρουρά έχει αναλάβει έναν πολυσχιδή ρόλο. Οι προκλήσεις, στις οποίες καλείται να ανταποκριθεί, είναι πολλές. 

Όμως, η γνώση του παρελθόντος και η ιστορική της πορεία αποτελεί την πυξίδα που την καθοδηγεί. Με την ίδια πίστη και την ίδια αποφασιστικότητα, οι υπηρετούντες συνεχίζουν να διεκδικούν την επίτευξη των ύψιστων εθνικών στόχων.

Η Εθνική Φρουρά παραμένει μέχρι σήμερα η πιο σημαντική και αξιόπιστη ασπίδα για τον Ελληνισμό της Κύπρου.

Χρόνια πολλά στην Εθνική Φρουρά.

Διαβάστε επίσης: 1η Απριλίου 1955 | Αρχίζει ο αγώνας της ΕΟΚΑ κατά της Βρετανικής κατοχής για Ένωση με την Ελλάδα