*Αθανάσιος Τσάκαλος

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το «next big thing» στο χώρο της άμυνας είναι η συνθετική εκπαίδευση, καθώς η απαίτηση για ταχεία κατάρτιση μεγάλου αριθμού στελεχών σε σύγχρονα τεχνολογικά συστήματα με χαμηλό κόστος την τρέχουσα εποχή των «πολυ-κρίσεων» την καθιστούν μονόδρομο, ειδικά σε χώρες με αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με την εθνική τους ασφάλεια τον τελευταίο χρόνο.

Κάπου εδώ συναντώνται οι δρόμοι του DEFENCE ReDEFiNED με την εταιρεία Realiscape, που δραστηριοποιείται στο χώρο των συστημάτων και τεχνολογιών προσομοίωσης αρκετά χρόνια πριν αυτά γίνουν «μόδα» στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα.

Με την καινοτομία στο DNA της, και το αμιγώς ελληνικό ανθρώπινο δυναμικό ({wo-}man-power) που μπορεί να δώσει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να εξάγει τεχνολογία σε έναν κρίσιμο τομέα, η εταιρεία έχει καθιερωθεί πλέον σαν μία από τις κλασικές επιχειρήσεις Παραγωγούς Πρωτότυπου Εξοπλισμού (Original Equipment Manufacturer – ΟΕΜ) του ελληνικού αμυντικού οικοσυστήματος.

Η DEFENCE ReDEFiNED βρέθηκε στα γραφεία της εταιρείας στην Πάτρα και είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα ενημέρωση για την φιλοσοφία και την προσέγγιση στην καινοτομία που εφαρμόζει. Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες της Realiscape έχουν ήδη καταγραφεί εκτενώς σε προηγούμενο μας άρθρο, όπως μπορείτε να δείτε παρακάτω.

Διαβάστε επίσης: Realiscape | H σύγχρονη εκδοχή του “Εκπαιδεύσου όπως θα πολεμήσεις”

Το παρόν άρθρο θα επικεντρωθεί στο πώς η Realiscape κρατά αναμμένη την σπίθα της καινοτομίας σε έναν κόσμο, στον οποίο υπάρχουν κυριολεκτικά εκατοντάδες εταιρείες τεχνολογίας με τον αυτοπροσδιορισμό της «καινοτόμου» χωρίς ωστόσο αυτό να ισχύει πάντα.

Αρχή θα κάνουμε με τη χρησιμοποιούμενη ταξινόμηση της Μοντελοποίησης και Προσομοίωσης (Modeling and Simulation – M&S). Η προσομοίωση μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως Live, Virtual, and Constructive (LVC), όσον αφορά τόσο στο βαθμό ανθρώπινης συμμετοχής όπως στο βαθμό συμμετοχής πραγματικού εξοπλισμού κατά τη διάρκεια αυτής.

Οι κατηγορίες προσομοίωσης, όπως ορίζονται στο Γλωσσάρι Μοντελοποίησης και Προσομοίωσης από το Υπουργείο Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι οι εξής:

• Live – Μια προσομοίωση που περιλαμβάνει πραγματικούς ανθρώπους που λειτουργούν πραγματικά συστήματα. Οι δραστηριότητες στρατιωτικής εκπαίδευσης χρησιμοποιώντας πραγματικό εξοπλισμό είναι ζωντανές προσομοιώσεις. Οι μαχητές λειτουργούν το οπλικό σύστημα των αντίστοιχων κλάδων τους στον πραγματικό κόσμο. Θεωρούνται προσομοιώσεις, επειδή δεν διεξάγονται εναντίον ζωντανού εχθρού.
• Virtual – Μια προσομοίωση που περιλαμβάνει πραγματικούς ανθρώπους που λειτουργούν προσομοιωμένα συστήματα. Οι εικονικές προσομοιώσεις τοποθετούν μια διεργασία (ένα Human-in-the-Loop) σε κεντρικό ρόλο ασκώντας δεξιότητες κινητικού ελέγχου (π.χ. προσομοιωτής αεροσκάφους ή άρματος), δεξιότητες λήψης αποφάσεων (π.χ. έλεγχος πυρός) ή δεξιότητες επικοινωνίας (π.χ. ως μέλη μιας ομάδας C4I).
• Constructive – Μια προσομοίωση που περιλαμβάνει προσομοιωμένα άτομα που λειτουργούν προσομοιωμένα συστήματα. Οι πραγματικοί άνθρωποι εισρέουν δεδομένα σε τέτοιες προσομοιώσεις, αλλά δεν συμμετέχουν στον καθορισμό των αποτελεσμάτων. Μια “Constructive” προσομοίωση είναι ένα πρόγραμμα υπολογιστή. Για παράδειγμα, ένα στέλεχος του στρατού δύναται να εισάγει δεδομένα που καθοδηγούν μια μονάδα να κινηθεί και να εμπλέξει έναν εχθρικό στόχο. Η “Constructive” προσομοίωση καθορίζει την ταχύτητα κίνησης, το αποτέλεσμα της εμπλοκής με τον εχθρό και τυχόν ζημιές μάχης που μπορεί να προκύψουν. Οι Δυνάμεις που δημιουργούνται από υπολογιστή (Computer Generated Forces – CGF) χρησιμοποιούνται για να επαυξήσουν και να πολλαπλασιάσουν τις δυνάμεις των Live και Virtual σεναρίων.

Διαβάστε επίσης: Saab | Συμβόλαιο από τη Φινλανδία για προσομοιωτές εκπαίδευσης μάχης

Σε αυτή τη βάση, η Realiscape, μια επιχείρηση που ασχολείται με την LVC προσομοίωση, παρέχει αυτά τα δομικά στοιχεία που επιτρέπουν στους μαχητές να συνδυάσουν τις τρεις κατηγορίες (Live, Virtual and Constructive), ώστε να βελτιώσουν τη μαχητική τους απόδοση.

Για να δώσουμε ένα σαφές παράδειγμα, έχουμε υποθετικά μια ετήσια άσκηση τύπου CFX/LIVEX (Command Post Exercise/Live Exercise) που διεξάγεται σε πεδίο βολής για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Αυτή, επικεντρώνεται σε επιχειρήσεις αεροσκαφών όπου Ελεγκτές Τερματικής Καθοδήγησης (Joint Terminal Attack Controllers – JTACs) παρέχουν δεδομένα στοχοποίησης σε μαχητικά αεροσκάφη, επιθετικά ελικόπτερα, πυροβολικό και άρματα προς ρίψη πυρών.

Μία τέτοια μέσης / μεγάλης κλίμακας άσκηση, απαιτεί μικρή ή μεγάλη κινητοποίηση ανθρώπινων πόρων (ανάλογα με τη διαθεσιμότητα), υλικές δαπάνες, περιορισμένη μάθηση, υψηλό οικονομικό κόστος, φθορά εξοπλισμού λόγω χρήσης, μη έλεγχο των παραμέτρων του σεναρίου, κίνδυνο τραυματισμού / θανάτου και στο τέλος, παραμένει μια σπάνια εκτελούμενη, μη εξατομικευμένη στρατιωτική εκπαίδευση με συνολικά αρνητική αναλογία οφέλους / κόστους.

Διαβάστε επίσης: “DS/SG-2” | Πολυεθνική Άσκηση Ειδικών Δυνάμεων και Ειδικών Επιχειρήσεων

Είναι λοιπόν πασιφανές ότι η στρατιωτική εκπαίδευση θα μπορούσε να βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό, καθώς οι λύσεις της Realiscape προσφέρουν αυξημένη μάθηση μέσω ανασκόπησης σε πραγματικό χρόνο, μείωση κινδύνου, παροχή απεριόριστων (τεχνητών) πόρων, επανάληψη, εξατομικευμένες προσομοιώσεις, έλεγχο των παραμέτρων και δημιουργία πλαισίου πριν από την εφαρμογή, ενώ η προσέγγιση COTS (commercial-off-the-shelf) όσον αφορά το λογισμικό και το υλικό -προϊόντα που υπάρχουν ήδη και είναι διαθέσιμα από εμπορικές πηγές- μειώνει το υλικοτεχνικό αποτύπωμα και βελτιστοποιεί τη βιωσιμότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Εκτός από αυτά, πρέπει να προστεθεί και η τεχνογνωσία της Realiscape στον τομέα της «Στοχευμένης Πιστότητας» (Targeted Fidelity). Στο πλαίσιο των προσομοιωτών, η στοχευμένη πιστότητα αναφέρεται στο επίπεδο λεπτομέρειας, ακρίβειας και ρεαλισμού στην προσομοίωση μιας συγκεκριμένης πτυχής ή συστήματος. Η στοχευμένη πιστότητα ενός προσομοιωτή καθορίζει ποιες πτυχές του συστήματος που μελετάται, προτεραιοποιούνται για ρεαλισμό και ακρίβεια, και ποιες μπορούν να απλοποιηθούν ή να αφαιρεθούν για τους σκοπούς της προσομοίωσης.

Για παράδειγμα, μια προσομοίωση υψηλής πιστότητας ενός πιλοτηρίου αεροσκάφους μπορεί να προτεραιοποιεί την ακριβή αναπαράσταση όλων των χειριστηρίων, διακοπτών και οθονών (γεγονός σημαντικό για την αρχική εκπαίδευση ενός Ιπταμένου), ενώ μια προσομοίωση στοχευμένης πιστότητας μπορεί να επικεντρωθεί μόνο σε μερικές βασικές πτυχές του πιλοτηρίου που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα (π.χ. τακτικές αέρος – εδάφους). 

Στόχος της στοχευμένης πιστότητας είναι να επιτευχθεί μια ισορροπία μεταξύ ρεαλισμού και αποτελεσματικότητας προκειμένου να ικανοποιηθούν συγκεκριμένες εκπαιδευτικές ανάγκες με εξαιρετικά χαμηλότερο κόστος που να επιτρέπει την ανάπτυξη πολύ περισσότερων προσομοιωτών. Κι αυτό γιατί στο τακτικό επίπεδο η συνεργασία του προσωπικού στο πεδίο είναι η «κορωνίδα» της εκπαίδευσής του, αφού τον μετατρέπει από «χρήστη» σε «μαχητή».

Διαβάστε επίσης: Μοίρα Επιχειρησιακής Συνθετικής Εκπαίδευσης | Εξομοιωτές κατασκευασμένοι από από το προσωπικό του ΚΕΑΤ – Φωτογραφίες

Κι ενώ υπάρχουν εταιρείες που μπορούν να παρέχουν «τυπικές» υπηρεσίες προσομοίωσης και απεικόνισης δεν έχουν όλες την ικανότητα και τεχνογνωσία να αντιμετωπίσουν ζητήματα διασύνδεσης συστημάτων προσομοιωτών. Κι αυτό απαιτείται, καθώς οι ένοπλες δυνάμεις τείνουν να προμηθεύονται διαφορετικούς τύπους για κάθε οπλικό σύστημα που διαθέτουν. Ως εκ τούτου, τέτοιες προμήθειες οδηγούν σε μια πολυτυπία προσομοιωτών εκπαίδευσης, που έχουν την ανάγκη να συντονιστούν, να μοιραστούν δεδομένα και να είναι επεκτάσιμοι, ώστε να μπορούν να εκτελέσουν από κοινού ασκήσεις (με την προϋπόθεση βέβαια ότι κάτι τέτοιο το έχει προβλέψει ο κατασκευαστής τους).

Η Realiscape είναι η ενδεδειγμένη λύση για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων, καθώς γνωρίζει σε βάθος τις διαδικασίες και τα πρότυπα διασύνδεσης προσομοιωτών (HLA / DIS) καλύπτοντας κάθε ανάγκη ενός σύγχρονου στρατού και είναι σε θέση να ολοκληρώσει ετερογενή συστήματα, ώστε να διεξάγουν κοινές ασκήσεις. 

Έτσι, η Realiscape φέρνει στην επιφάνεια μια μορφή διαλειτουργικής προσομοίωσης, όπου πολλαπλοί προσομοιωτές ανταλλάσσουν δεδομένα (τύπους στρατευμάτων, οχημάτων, κινήσεων κ.λπ.) επί κοινού «τερέν» εντός ενός δικτύου τοπικού ή απομακρυσμένου. Με άλλα λόγια, η Realiscape μπορεί να προάγει και να προωθήσει μια δικτυοκεντρική εκπαίδευση (network-centric) επόμενης γενιάς, η οποία επιτρέπει σε κάθε αμυντικό οργανισμό να προσαρμοστεί καλύτερα και να υιοθετήσει το δόγμα και τη φιλοσοφία του δικτυοκεντρικού πολέμου (network-centric warfare).

Στην περίπτωσή μας, αυτές οι δυνατότητες όχι μόνο θα μπορούσαν να ωφελήσουν την εκπαίδευση της Εθνικής Φρουράς λόγω των εδαφικών περιορισμών του νησιού και της έλλειψης πόρων σε κρατικό επίπεδο, αλλά μακροπρόθεσμα θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν στην από κοινού εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων Ελλάδας και Κύπρου, με την εκτέλεση ευρείας κλίμακας, δικτυοκεντρικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, που δημιουργούν υψηλό επίπεδο ετοιμότητας και επιχειρησιακής εκπαίδευσης, καθώς και υψηλό ηθικό και επαγγελματισμό του προσωπικού.

Τέτοια ανάπτυξη εκπαιδευτικών δυνατοτήτων θα μπορούσε να αποτελέσει το θεμέλιο λίθο για την εφαρμογή του Δόγματος Ενιαίου Αμυντικού Χώρου μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου στο μέλλον.

Για περισσότερες πληροφορίες για τη Realiscape και τα προϊόντα της, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να επισκεφθεί το περίπτερο της, Hall 3 E13, στη Διεθνή Έκθεση Άμυνας και Ασφάλειας DEFEA, στις 9 με 11 Μαΐου.

Διαβάστε επίσης: Rheinmetall και Lockheed Martin ενώνουν δυνάμεις για τους εξομοιωτές οχημάτων του Καναδικού Στρατού (LVCTS)