Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε με προσοχή τα τεκταινόμενα σε ότι αφορά τα Ελληνοτουρκικά και ιδιαίτερα το περιστατικό με την επακούμβηση της ελληνικής φρεγάτας τύπου “S” “ΛΗΜΝΟΣ” (F451) με την τουρκική τύπου ΜΕΚΟ-200TN, “Kemal Reis” (F-247). 

Διαβάστε επίσης: ΕΚΤΑΚΤΟ | Επακούμβηση Τουρκικής Φρεγάτας με την Ελληνική Φρεγάτα “Λήμνος”

Το περιστατικό όπως σας είχαμε ενημερώσει υπεύθυνα (και κατόπιν επιβεβαίωσης από πηγές που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση) έλαβε χώρα στις 12 Αυγούστου, αλλά έκτοτε δεν υπήρχε επίσημη επιβεβαίωση από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ). Την είδηση βεβαίως ουδείς μπορεί να διαψεύσει πλέον αφού φωτογραφίες οι οποίες δείχνουν με ευκρίνεια την ζημιά σε τουρκική φρεγάτα κάνουν εδώ λίγες μέρες τον γύρο του διαδικτύου. 

Όπως φαίνεται στην φωτογραφία παραπάνω, το χτύπημα προκλήθηκε στην δεξιά πλευρά της KEMAL REIS στο ύψος του επιστέγου του πλοίου μπροστά από το ελικοδρόμιο που μπορεί να φιλοξενήσει ένα ελικόπτερο (S-70B Seahawk ή AB 212 ASW) και κοντά στο ένα εκ των τριών αντιβαλλιστικών πυροβόλων (CIWS)  Sea Zenith 25mm της Rheinmetall (πρώην Oerlikon Contraves). Το υπόψη πυροβόλο είναι το αντίστοιχο των Phalanx (MK-15 CIWS) τα οποία εξοπλίζουν τις ελληνικές φρεγάτες ΜΕΚΟ 200ΗΝ και S.  

Δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση του ύψους των ζημιών που προκλήθηκαν στην Τουρκική φρεγάτα μέχρι αυτή την στιγμή (π.χ στο εσωτερικό του σκάφους και στα διάφορα συστήματα του)  αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι το σκάφος διατηρούσε αμέσως μετά το περιστατικό την ικανότητα πλεύσης του. Το χρονικό διάστημα το οποίο θα απαιτηθεί για την επιδιόρθωση της υπόψη φρεγάτας θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της πραγματικής ζημιάς αλλά σε κάθε περίπτωση η ζημιά ήταν σημαντική. Από την εξέταση των φωτογραφιών προκύπτει εκτίμηση για μέγεθος οπής στη δεξιά πλευρά ύψους περίπου 5 m και πλάτους περίπου 1,5 m. 

Το περιστατικό θεωρείται από ελληνικής πλευράς ως “ατύχημα” και αποδίδεται στους λάθος χειρισμούς του Τούρκου κυβερνήτη αφού λόγω του λανθασμένου ελιγμού βρέθηκε “κάθετα” στην πορεία της “ΛΗΜΝΟΣ” η οποία χάρη στις ικανότητες του Έλληνα Κυβερνήτη Αντιπλοίαρχου (ΠΝ) Γιάννη Σαλιάρη και του προσωπικού της, απέφυγε τα χειρότερα δηλ. να πάθει σοβαρές ζημιές. Σύμφωνα με πληροφορίες σε ΜΜΕ υπάρχει και σχετικό βίντεο το οποίο χρησιμοποιήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να καταδειχθεί η τουρκική υπαιτιότητα σε εκπροσώπους λοιπών κρατών. 

Τα συγχαρητήρια του μάλιστα φέρεται να εξέφρασε και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος στον κυβερνήτη της “ΛΗΜΝΟΣ”  σε επικοινωνία μέσω ασυρμάτου η οποία δεν διαψεύθηκε (ή επιβεβαιώθηκε) από το ΓΕΕΘΑ. Το ΓΕΕΘΑ όπως προαναφέραμε απέφυγε να τοποθετηθεί επισήμως για το συμβάν κάτι το οποίο κατά την άποψη μας θα έπρεπε να πράξει ιδιαίτερα μετά την δημοσίευση και των σχετικών φωτογραφιών. Η επίσημη τοποθέτηση περί ατυχήματος (όπως άφησε να νοηθεί και ο Πρωθυπουργός με το διάγγελμα αμέσως μετά το περιστατικό) θα έθετε τέλος σε διάφορα σενάρια τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Το ιστορικό με συγκρούσεις σκαφών στο Αιγαίο

Το περιστατικό επακούμβησης (ο ναυτικός όρος για την ελαφριά σύγκρουση/επαφή μεταξύ πλοίων) βεβαίως δεν ήταν το πρώτο που συμβαίνει μεταξύ σκαφών του ελληνικού και τουρκικού πολεμικού ναυτικού αλλά είναι το πρώτο (σύμφωνα με την έρευνα μας) το οποίο σημειώνεται με σκάφη τέτοιου μεγέθους (εκτοπίσματος περίπου 3500 τόνων).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα “επακούμβησης” είχαμε στις 17 Ιανουαρίου του 2018 όπου Τουρκική ακταιωρός ήρθε σε επαφή με την κανονιοφόρο «Νικηφόρος» του Πολεμικού Ναυτικού, η οποία βρισκόταν σε προγραμματισμένη περιπολία σε μια θαλάσσια περιοχή συμπεριλαμβανομένων και των Ιμιών. Το πλοίο της τουρκικής ακτοφυλακής έκανε επικίνδυνους ελιγμούς, σε μικρή απόσταση από την ελληνική κανονιοφόρο, με αποτέλεσμα την ελαφριά σύγκρουση τους.

Επιπλέον στις 04 Μαΐου 2018 τουρκικό εμπορικό πλοίο σύμφωνα με ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (ΓΕΝ) «προσέγγισε και επακούμβησε με την κανονιοφόρο “Αρματωλός”, στη θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά ν. Μυτιλήνης, εντός Εθνικής Χωρικής Θάλασσας, παραβιάζοντας το Διεθνή Κανονισμό Αποφυγής Σύγκρουσης στη Θάλασσα (ΔΚΑΣ), καθώς το εμπορικό πλοίο ήταν καταφθάνων”.

Ποιο σοβαρό περιστατικό καταγράφηκε στις 11 Μαρτίου του 2020 όπου σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση “Την 05:45 σήμερα, στη θαλάσσια περιοχή ν. Κω, εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, τουρκική ακταιωρός προέβη σε σκοπούμενη σύγκρουση με περιπολικό σκάφος της Λιμενικής Αρχής Κω, με σαφή πρόθεση τον εμβολισμό του εν λόγω σκάφους. Σημειώνεται ότι, το περιπολικό σκάφος εκτελούσε διατεταγμένη περιπολία στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή επί της οριογραμμής. Αποτέλεσμα της σύγκρουσης ήταν η πρόκληση μικρών υλικών ζημιών στο περιπολικό σκάφος ενώ δεν υπήρξε τραυματισμός μέλους πληρώματος”.

Η επόμενη ημέρα 

Η εγρήγορση για την αντιμετώπιση τυχόν αποπείρας “εκδικητικής” ή άλλης πράξης από τουρκικά σκάφη είναι δεδομένη υπό την έννοια ότι τα πληρώματα των πολεμικών σκαφών βρίσκονται σε διαρκή επαγρύπνηση με κάθε ανάληψη αποστολής, για αντιμετώπιση όλων των πιθανών σεναρίων.

Από τις 12 Αυγούστου και μέχρι σήμερα έχουν γίνει διάφορες διπλωματικές και άλλες ενέργειες με σκοπό την αποκλιμάκωση της κρίσης που προκλήθηκε αλλά το ερευνητικό σκάφος ORUC REIS εξακολουθεί να “μπαινοβγαίνει” σε Ελληνική και Κυπριακή ΑΟΖ συνοδεία στολίσκου, με την Άγκυρα να επικαλείται την παράνομη NAVTEX για έρευνες μέχρι τις 23 Αυγούστου 2020. 

Διαβάστε επίσης: Αντι-Navtex από Κύπρο σε Navtex Τουρκίας για παράταση παρουσίας Γιαβούζ στο τεμάχιο 6

Δύο επιπλέον Navtex για ασκήσεις με πυρά βορειοδυτικά της Λευκωσίας για τις περιόδους μεταξύ 19-21 και από 24 μέχρι 28 Αυγούστου εξέδωσε η Τουρκία, για να απαντήσει σε Navtex, που εξέδωσε η Κυπριακή Δημοκρατία προκειμένου να καταγγείλει τις παράνομες ενέργειες του πλοίου «Yavuz» στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της.

Η τουρκική προκλητικότητα και παράνομες ενέργειες έχουν επιβεβαιωθεί και μέσω δορυφορικών φωτογραφιών της ισραηλινής εταιρείας ImageSat Intl. Αναλυτικότερα μέσω στα φώτα της δημοσιότητας έχουν δοθεί η συνοδεία του τουρκικού ερευνητικού ORUC REIS αποτελούμενη από 2 ρυμουλκά σκάφη, 3 φρεγάτες κλάσης Μπαρμπαρός (MEKO 200), 2 κορβέτες κλάσης Burak (πρώην D’Estienne d’Orves-A69) και 2 φρεγάτες κλάσης G-CLASS (αναβαθμισμένες φρεγάτες κλάσης Oliver Hazard Perry). Η συνολική ισχύς πυρός του υπόψη στολίσκου ανέρχεται σε συνολικά 40 κατευθυνόμενα βλήματα (Κ/B) Harpoon (φρεγάτες) και 8 K/B Εxocet (κορβέτες).

Φαίνεται επίσης και μια ελληνική φρεγάτα τύπου “S” που βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση και παρακολουθεί διαρκώς τις κινήσεις του τουρκικού ερευνητικού αλλά και του στολίσκου των 7 πλοίων τα οποία το συνοδεύουν. Πέραν των σκαφών επιφανείας θεωρείται βέβαιη η παρουσία υποβρυχίων αμφότερων των Πολεμικών Ναυτικών Ελλάδος και Τουρκίας στην περιοχή.

Η επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και ιδιαίτερα του Πολεμικού Ναυτικού ήταν και εξακολουθεί να παραμένει η μέγιστη δυνατή και αυτό θα πρέπει να αποτελεί υπενθύμιση στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία τόσο σε Ελλάδα όσο και Κύπρο όσον αφορά την αξία του αξιόμαχου των ενόπλων δυνάμεων. 

Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία έχει υποστεί μεγάλα οικονομικά πλήγματα την τελευταία δεκαετία οι Ένοπλες Δυνάμεις λειτουργούν έμπρακτα ως παράγοντας αποτροπής και ασφάλειας στην περιοχή, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι το κράτος δεν οφείλει να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια ενίσχυσης τους. 

Προγράμματα αγοράς νέων σκαφών επιφανείας με δυνατότητες ανθυποβρυχιακού αγώνα και αεράμυνας περιοχής, αγορές σύγχρονων τορπιλών για πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση των δυνατοτήτων των υποβρυχίων 214 (και αναβαθμισμένου 209) είναι ορισμένα που παρατίθενται ενδεικτικά και δεν αναλύονται περεταίρω αφού έχουν λεχθεί πολλάκις από ελλαδικά ΜΜΕ ειδικού και μη τύπου. 

Σε ότι αφορά την Εθνική Φρουρά και τις επιλογές της θα αναφερθούμε σε μεταγενέστερα άρθρα, επί του παρόντος όμως θα παραθέσουμε απόσπασμα του τέως Α/ΓΕΕΦ Αντγου Ηλία Λεοντάρη σε συνέντευξη που παραχώρησε στους Μάριο Πούλλαδο και Δρ. Λάμπρο Καούλλα στην εφημερίδα “Η Σημερινή” τον περασμένο Μάρτιο με τίτλο  “Ακριβό σπορ η Άμυνα, αλλά η ελευθερία δεν είναι δωρεάν”:

“…Στις Ένοπλες Δυνάμεις ό,τι σκεφτόμαστε σήμερα θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα και την υπομονή, βεβαίως, να το δούμε να αποδίδει στα επόμενα 3-5 χρόνια. Κι αυτός είναι ο κύριος λόγος που τα διαλείμματα στο πρόγραμμα των εξοπλισμών δημιουργούν κενά, συσσωρεύουν απαιτήσεις και ασφαλώς απαιτούνται περισσότερα χρήματα για να επανέλθει η ισορροπία.

Ευθύνη του Αρχηγού, λοιπόν, είναι να προβάλλει αυτές τις απαιτήσεις μέσω του Αμυντικού Σχεδιασμού και Προγραμματισμού, να καταρτίζει το Πολυετές Εξοπλιστικό Πρόγραμμα με βάση τα παραπάνω και ασφαλώς να λαμβάνει υπόψη του και το Κόστος του Κύκλου Ζωής κάθε Οπλικού Συστήματος.

Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται βεβαίως και οι απαιτήσεις στους τομείς του προσωπικού και των υποδομών χωρίς να εξαιρείται η τεχνο-εφοδιαστική αλυσίδα για την υποστήριξη της καθημερινότητας του ζωντανού οργανισμού που λέγεται ΕΦ. Είναι ακριβό σπορ η Άμυνα… “but freedom is not for free”, δηλαδή “η ελευθερία δεν είναι δωρεάν”.

Διαβάστε επίσης: