Επί σειρά ετών υπήρχαν υπόνοιες για την ύπαρξη του ρωσικού αυτοκινούμενου (A/K) αντιαεροπορικού συστήματος (Α/Α) μέσου βεληνεκούς BUK M1-2 (SA-17 Grizzly κατά ΝΑΤΟ) , στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς (Ε.Φ). Επισήμως το Υπουργείο Άμυνας δεν επιβεβαίωνε την ύπαρξη τους μέχρι την 01 Οκτωβρίου 2017, όπου οι φημολογίες έλαβαν τέλος με την 1η επίσημη παρουσίαση του εν λόγω οπλικού συστήματος στην στρατιωτική παρέλαση στα πλαίσια των εορτασμών της εθνικής επετείου.

Οι πυροβολαρχίες BUK M1-2 φέρεται να αποκτήθηκαν κάτω από άκρα μυστικότητα μετά το γνωστό θέμα που προέκυψε το 1998 με την μη μεταφορά του επίσης ρωσικού Α/Α συστήματος S-300 PMU-1 στην Κύπρο και επί του παρόντος είναι ότι καλύτερο διαθέτει η Αεράμυνα της Ε.Φ. Οι BUK M1-2 αποτελούν το κυριότερο μέρος της Αεράμυνας της Ε.Φ την οποία συμπληρώνουν πέραν του Ραντάρ Επιτήρησης, τα Α/Α μικρού βεληνεκούς (Shorads) TOR Μ1, το σύστημα «ΟΘΕΛΛΟΣ» καθώς και τα φορητά (MANPADS) MISTRAL.

To Α/Α σύστημα Buk έχει σχεδιαστεί την δεκαετία του 1970 για να παρέχει αντιαεροπορική και αντιβληματική προστασία για μηχανοκίνητους σχηματισμούς όπως και για στρατηγικής σημασίας εγκαταστάσεις. Τέθηκε σε υπηρεσία το 1979 και μέχρι σημέρα το σύστημα παράχθηκε σε 5 εκδόσεις (BUK-1, BUK M1, BUK M1-2, BUK M2 και BUK M3) όπως φαίνεται σε σχετικό γράφημα.

© Southfront.org

Το σύστημα Buk M1-2 που διαθέτει η Ε.Φ εισήλθε σε υπηρεσία το 1998. Το Buk M1-2 είναι Α/Α σύστημα μεσαίου βεληνεκούς, αυτοκινούμενο, παντός καιρού και φέρεται επί ερπυστριοφόρων οχημάτων. Μπορεί να εμπλέξει πλειάδα στόχων συμπεριλαμβανομένων τακτικών αεροσκαφών, στρατηγικών βομβαρδιστικών, επιθετικών ελικοπτέρων, μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAV’s), τακτικών βαλλιστικών πυραύλων ακόμη και πυραύλων cruise που πετάνε σε χαμηλό ύψος.

Λόγω της ιδιότυπης κατασκευής του (ραντάρ βολής και εγκλωβισμού σε κάθε εκτοξευτή) είναι πολύ δύσκολη η καταστροφή ή παρεμβολή του. Η δυνατότητα γρήγορης τάξης και βολής των εκτοξευτών (TELAR) αυξάνει ακόμη περισσότερο την επιβιωσιμότητα μιας πυροβολαρχίας. Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό του συστήματος είναι η δυνατότητα των πυραύλων που χρησιμοποιεί να εμπλέκουν ακόμη και στόχους επιφανείας ή εδάφους, δίνοντας πολλαπλές χρήσεις στο σύστημα BUK.

Τεχνικά Χαρακτηριστικά:

• Κατασκευαστής: ALMAZ-ANTEY

• Εμβέλεια πυραύλου εδάφους αέρος 9Μ317: 3-42 Κm

• Υψόμετρο: 15-25000 m

• Μέγιστη ταχύτητα πυραύλου 9Μ317: 3 Mach

• Όριο ελιγμών πυραύλου 9Μ317: 24 G

• Μέγιστη εμβέλεια εντοπισμού στόχων από ραντάρ fire dome (ανά εκτοξευτή TELAR): 85 km

• Μέγιστη Εμβέλεια Ιχνηλάτησης στόχων: 70 Km

• Αριθμός πυραύλων ανά εκτοξευτή (TELAR): 4

• Πλήρωμα Εκτοξευτή 9A310M1-2: 4 (Αρχηγός Στοιχείου, 2 Χειριστές Κονσόλας και Οδηγός)

• Εμβέλεια ερπυστριοφόρου TELAR 9A310M1-2: 500 Km

Τυπική Σύνθεση Πυροβολαρχίας Μάχης BUK M1-2:

Η κάθε πυροβολαρχία του συστήματος BUK M1-2 αποτελείται από ένα (1) ραντάρ πρόσκτησης στόχων Μακράς εμβέλειας 9S18М1-1 Snow Drift, ένα (1) κέντρο διοίκησης και ελέγχου 9S470M1-2, τρείς (3) ή τέσσερις (4) εκτοξευτές Transporter Erector Launcher and Radar (TELAR) 9A310M1-2 και δύο (2) μέχρι τέσσερις (4) φορτωτές-εκτοξευτές Transporter Erector Launcher (TEL) 9A39M1-2.

Tα TEL παρόλο που δεν έχουν δικό τους ραντάρ εντούτοις έχουν τις ίδιες δυνατότητες εκτόξευσης με τα TELAR λαμβάνοντας πληροφορίες είτε απευθείας από τα TELAR που συνοδεύει είτε από τον σταθμό διοίκησης. Το κάθε TEL μεταφέρει οκτώ (8) πυραύλους εδάφους αέρος 9Μ317 ενώ ο κάθε εκτοξευτής TELAR μεταφέρει αντίστοιχα τέσσερις (4). H αυτονομία κίνησης του συστήματος είναι περίπου 500 km. Το πλήρωμα του TELAR 9A310M1-2 είναι τέσσερα (4) άτομα.

Πυρήνας της συστοιχίας είναι το Κέντρο Διοίκησης και Ελέγχου 9S470M1-2 το οποίο μπορεί να διασυνδεθεί με το υπόλοιπο δίκτυο αεράμυνας και να συλλέξει πληροφορίες και από τρίτες πηγές όπως το δίκτυο παρακολούθησης πολιτικών αεροσκαφών καθώς και άλλα ραντάρ έρευνας του Εθνικού Συστήματος Αεράμυνας.

Με τον τρόπο αυτό η συστοιχία μπορεί να ταυτοποιήσει από τρίτες πηγές, εάν ο στόχος που βρίσκεται στην οθόνη του ραντάρ είναι εχθρικός ή όχι.

Το ραντάρ πρόσκτησης στόχων 9S18М1-1 Snow Drift είναι ικανό να ανιχνεύσει στόχους μεγέθους μαχητικού σε απόσταση 100-160 km. Ακόμη και στόχοι που πετάνε σε υψόμετρο 60 μέτρων μπορούν να ανιχνευθούν σε ακτίνα 25 km. Σε μικρότερα ύψη οι εμβέλειες αποκάλυψης κυμαίνονται μεταξύ 10-20 km.

To ραντάρ εγκλωβισμού Fire Dome είναι το κύριο ραντάρ εγκλωβισμού στόχων και εξοπλίζει το κάθε TELAR. Οι δυνατότητές του Fire Dome σε έρευνα είναι περιορισμένες με ακτίνα εμβέλειας τα 85 km για στόχο που πετά στα 3 χιλιόμετρα. Από την άλλη ο κύριος σκοπός του είναι ο εγκλωβισμός στόχων καθώς και η καταύγαση πυραύλων που χρησιμοποιούν καθοδήγηση SARH. Για στόχο με ραδιατομή (RCS) τα 5m2 η μέγιστη εμβέλεια εγκλωβισμού είναι τα 45 -50 km.

Το Fire Dome λειτουργεί στις H/I μπάντες συχνοτήτων μεταξύ 6-10 Ghz και μπορεί να κατευθύνει σε αυτόνομη λειτουργία μέχρι και 3 πυραύλους κατά ενός στόχου. Μπορεί να εγκλωβίσει στόχους που κινούνται μέχρι 1200 m/s και πετάνε σε ύψη 15m-22 Km. Πέραν αεροσκαφών ή πυραύλων cruise έχει την ικανότητα προσβολής πυραύλων αντι-ραντάρ (HARM).

Επιχειρησιακή Αξιολόγηση:

Το Α/Α σύστημα BUK έχει αποδείξει την αξία του στο πεδίο επιχειρήσεων της Συρίας με την κατάρριψη αριθμού πυραύλων στο πλαίσιο χρησιμοποίησης του από την Συριακή Αεράμυνα. Στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας-Γεωργίας το 2008 το σύστημα (BUK M1) θεωρείται υπεύθυνο (από πηγές των Η.Π.Α) για την κατάρριψη τριών (3) μαχητικών SU-25 και ενός βομβαρδιστικού TU-22.

Στην Κύπρο το σύστημα μαζί με τα λοιπά μέσα της ΕΦ αποδείχθηκε αξιόπιστο και ιδιαιτέρως «φονικό» στο πεδίο των ασκήσεων «ΟΝΗΣΙΛΟΣ-ΓΕΔΕΩΝ» μεταξύ της ΕΦ και της Ισραηλινής Αεροπορίας από το 2014 και εντεύθεν. Πέραν τούτων το σύστημα ήταν ικανό να εντοπίσει και να “εμπλέξει” γαλλικά αεροσκάφη τύπου Rafale κατά την διάρκεια της άσκησης “ΤΑΛΩΣ-1/2020” μεταξύ δυνάμεων της Ε.Φ και των Γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Διαβάστε επίσης: