Στην αναλυτική αναφορά που δημοσίευσε η Πυροσβεστική Υπηρεσία για το 2022, καταγράφονται μεταξύ άλλων τα εξής: πέραν των 6000 κλήσεων για πυρκαγιές, 5 άτομα έχασαν τη ζωή τους, 14,08 τ.χλμ καμένης υπαίθρου και ζημιές σχεδόν 9,5 εκατομμυρίων.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία, κατά τη διάρκεια του έτους 2022, έχει ανταποκριθεί συνολικά σε 11247 κλήσεις για παροχή βοήθειας, οι οποίες αφορούσαν κλήσεις για Πυρκαγιές, Ειδικές Εξυπηρετήσεις και Ψευδείς Κλήσεις.

Πυρκαγιές

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία έχει ανταποκριθεί σε συνολικά 6451 πυρκαγιές Παγκύπρια. Από αυτές, οι 3445 αφορούσαν πυρκαγιές υπαίθρου και οι 3006 αφορούσαν αστικές πυρκαγιές. Για τα έτη 2021 – 2022, γίνεται μια σύγκριση αυξομειωτικής τάσης επί τις %. Διαπιστώνεται ότι, με τη λήξη του τρέχοντος έτους, υπάρχει μια μείωση στο σύνολο όλων των πυρκαγιών (αστικών – υπαίθρου), της τάξης του 12.62 %.

Πυρκαγιές Υπαίθρου

Αναφορικά με τις πυρκαγιές υπαίθρου, παρατηρείται για το 2022 μειωτική τάση με το συνολικό αριθμό να είναι 3445 και το ποσοστό να μειώνεται κατά 23 % σε σχέση με το 2021, που ο συνολικός καταγεγραμμένος αριθμός ήταν 4474.

Ο μήνας Απρίλιος κάθε χρόνο, παραδοσιακά παρουσιάζει σημαντικές αυξήσεις λόγω των λαμπρατζιών ή καύσης άλλων άχρηστων αντικειμένων, τα οποία καίγονταν στο ύπαιθρο λόγω των εορτών του Πάσχα. Επιπρόσθετα, συνήθως κατά τον μήνα Μάιο, παρουσιάζεται αυξημένος αριθμός πυρκαγιών, κυρίως λόγο της κακής συνήθειας των γεωργών να καψαλίζουν χωράφια μετά το θερισμό, ως επίσης και λόγω σκόπιμων καύσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται εκτός της νόμιμης περιόδου και χωρίς άδεια. 

Ωστόσο, για το έτος 2022 παρουσιάζεται σημαντική μείωση, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Το γεγονός της μείωσης, οφείλεται στις εκστρατείες πρόληψης Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, με ενημέρωση του κοινού τόσο με τηλεοπτικές, όσο και ραδιοφωνικές συμμέτοχες του εκπροσώπου τύπου. Επιπρόσθετα, καταλυτικός ήταν και ο ρόλος των περιπολιών, τόσο της Αστυνομίας όσο και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του Τμήματος Δασών και Υπηρεσίας Θήρας, ως επίσης και άλλων οργανωμένων συνόλων.

Όσον αφορά τις αιτίες των πυρκαγιών υπαίθρου, αυτές οφείλονται σε καψαλίσματα, σκόπιμες καύσεις, καύσεις σκυβάλων, απόρριψη αποτσίγαρων, χρήση εργαλείων που προκαλούν σπινθηρισμούς στην ύπαιθρο, παρασκευή φαγητού σε μη εγκεκριμένους χώρους ή άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες στο ύπαιθρο, που πιθανόν να προκαλούν πυρκαγιές. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν στη βάση κάποιων συλλήψεων, στις οποίες προέβη η Αστυνομία κατόπιν μαρτυριών, ως επίσης και στη βάση των συνθηκών του χώρου και της ώρας εκδήλωσης των πυρκαγιών, ότι αριθμός εξ αυτών ήταν κακόβουλες, ιδιαίτερα στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου.

Διαπιστώνεται για ακόμη μια χρονιά η συμβολή του ανθρώπινου παράγοντα όσον αφορά την πρόκληση πυρκαγιών στο ύπαιθρο, με το ποσοστό να φτάνει το 90 %.

Αστικές πυρκαγιές

Επιπρόσθετα, στις αστικές πυρκαγιές, διαπιστώνεται αύξηση της τάξης του 3.33%. Ο αριθμός πυρκαγιών που εκδηλώθηκε σε αστικές περιοχές το 2022 είναι 3006, σε σύγκριση με 2909 που εκδηλώθηκαν το έτος 2021. Οι κύριοι χώροι εκδήλωσης αστικών πυρκαγιών ήταν σε οικόπεδα, μηχανοκίνητα οχήματα, ιδιωτικές κατοικίες, διαμερίσματα πολυκατοικιών, σκυβαλλοδοχεία, άλλα υποστατικά και άλλους χώρους όπως αυτοί αναφέρονται λεπτομερώς αριθμητικά και ποσοστιαία στον πίνακα του παραρτήματος 6 με τίτλο Είδος και Τύπος Εγκατάστασης.

Όσον αφορά τις αιτίες πυρκαγιών σε αστικές περιοχές, αυτές οφείλονταν, ως επί το πλείστο, σε ηλεκτρικά προβλήματα, σε αστοχία ηλεκτρικών συσκευών σε κατοικίες ή υποστατικά, ηλεκτρικά ή μηχανικά προβλήματα σε οχήματα, αποτσίγαρα, κακόβουλες πράξεις, εμπρησμούς, ελαττωματικές καπνοδόχους και εστίες τζακιού, λανθασμένη χρήση εστιών θέρμανσης και μαγειρικών συσκευών, λανθασμένη ή αμελή χρήση εργαλείων ή συσκευών σε χώρους εργασίας. 

 Διαπιστώνεται δε, ότι ο ανθρώπινος παράγοντας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο με τις αιτίες πρόκλησης πυρκαγιών να ξεπερνά το 90 %.

Αναφορά στην καμένη έκταση και στην οικονομική πτυχή των ζημιών από πυρκαγιές

Άξια αναφοράς είναι η καμένη έκταση της υπαίθρου, η οποία παρουσιάζεται για το 2022 (14.08 τ.χλμ), μειωμένη κατά 10.22 τ.χλμ σε σχέση με το 2021 (24.30 τ.χλμ) .

Η οικονομική πτυχή των ζημιών, παρουσιάζεται αισθητά μειωμένη για το 2022. Όπως καταγράφονται οι ζημιές εκτιμούμενες κατά προσέγγιση από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, για το 2022 υπήρξαν συνολικές ζημιές (9,491.552 εκ. ευρώ) από τις οποίες το ποσό των 8,615.472 εκ. αφορούσε αστικές πυρκαγιές και το ποσό των 876,080 χιλ. αφορούσε πυρκαγιές υπαίθρου. Το 2021 υπήρξε συνολικό ποσό ζημιών (29,212.512 εκ. ευρώ), από τις οποίες το ποσό των 10,596.402 εκ αφορούσε τις αστικές πυρκαγιές και το ποσό των 18,616,110 εκ. ευρώ αφορούσε τις πυρκαγιές υπαίθρου. 

Παρατηρείται μείωση όσον αφορά τις ζημιές, ενώ μικρή αύξηση παρατηρήθηκε στον αριθμό των ανταποκρίσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας που αφορούν αστικές πυρκαγιές για το 2022 σε ποσοστό του 3.33 %. Παρόλο που το αριθμητικό ποσοστό αύξησης των αστικών πυρκαγιών είναι μερικώς αυξημένο, η χρηματική ζημιά είναι μειωμένη σε σχέση με το 2021, δηλαδή 1.980,930 εκ πιο κάτω κατά το 2022.

Αυτό υποδεικνύει:

(1) Την ευαισθητοποίηση του κοινού, την έγκαιρη και άμεση ενημέρωση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας για άμεση ανταπόκριση, με αποτέλεσμα την άμεση καταστολή και περιορισμό των ζημιών.

(2) Εκτιμάται ότι, το κοινό εφαρμόζει και αυτόβουλα μέτρα πυρασφάλειας, ως επίσης συμμορφώνεται με τις υποδείξεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας για τήρηση μέτρων πυρασφάλειας σε υποστατικά, τα οποία εντοπίζουν έγκαιρα την πυρκαγιά με κατά συνέπεια να τυγχάνουμε έγκαιρης ενημέρωσης για ανταπόκριση. Επίσης, εκτιμάται ότι εφαρμόζονται μέτρα πυρασφάλειας έγκαιρης καταστολής ενδεχόμενης πυρκαγιάς και περιορισμού της επέκτασής της.

Η αισθητή μείωση των ζημιών στις πυρκαγιές υπαίθρου κατά το 2022 (876.080 χιλ), σε σχέση με το 2021 (18,616,110 εκ. ευρώ), εκτιμάται ότι οφείλεται στην πυρκαγιά η οποία εκδηλώθηκε στις 3 Ιουλίου του 2021 στην ορεινή Λεμεσού και Λάρνακας. Σημειώνεται ότι, τα προαναφερόμενα χρηματικά ποσά είναι εκτίμηση κατά προσέγγιση που έκανε η Πυροσβεστική Υπηρεσία για δικούς της σκοπούς. Η συνολική εκτίμηση των ζημιών από την πυρκαγιά της 3ης Ιουλίου 2021, είναι σαφώς μεγαλύτερη, όπως αυτή καταγράφηκε από τα αρμόδια Τμήματα του Υπουργείου Εσωτερικών.

Σύνολο Διασωθέντων, Τραυματιών και Νεκρών από Πυρκαγιές

Το σύνολο των ατόμων τα οποία διασώθηκαν, τραυματίστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους, εξ υπαιτιότητας των πυρκαγιών, ανήλθε στους 60, περίπου στα ίδια επίπεδα με το έτος 2021, όπου ο αριθμός ανήλθε στους 55. Αναλυτικά, η Πυροσβεστική Υπηρεσία προέβηκε για το 2022 σε 24 διασώσεις από πυρκαγιές σε σχέση με 29 για το 2021. Υπήρξαν 31 τραυματισμοί σε σύγκριση με 19 το 2021 και έχασαν τη ζωή τους 5 άτομα από πυρκαγιές σε σχέση με 7 της αντίστοιχης περσινής περιόδου.

Ειδικές Εξυπηρετήσεις

Ο αριθμός ανταποκρίσεων των Ειδικών Εξυπηρετήσεων για το 2022 διατηρείται περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2021. Ως επί το πλείστον, οι ανταποκρίσεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σε ειδικές εξυπηρετήσεις, εστιάζονται σε αποπαγιδεύσεις ατόμων, τα οποία εγκλωβίζονται σε ελαττωματικούς ανελκυστήρες, ανταποκρίσεις σε πλημμύρες που αφορούν αντλήσεις όμβριων υδάτων από κατοικίες ή άλλα υποστατικά, ρυμουλκήσεις ή διασώσεις ατόμων, τα οποία εγκλωβίζονται στα οχήματα τους εντός πλημμυρισμένων δρόμων, ανοίγματα οχετών όμβριων υδάτων, προλήψεις δυστυχημάτων, διασώσεις ζώων, ανταποκρίσεις σε τροχαίες συγκρούσεις και αποπαγιδεύσεις ατόμων, βοήθεια για μεταφορά ασθενών, παροχή βοήθειας στην Αστυνομία για διάφορα περιστατικά. 

Επίσης, η Πυροσβεστική Υπηρεσία, εκτός από τις διασώσεις, όπως αυτές αναφέρονται στην παράγραφο 6, προέβηκε κατά το έτος 2022, στη διάσωση 1744 ατόμων. Οι διασώσεις αφορούσαν άτομα, τα οποία ενεπλάκησαν σε πυρκαγιές, σε τροχαίες συγκρούσεις, τεχνολογικές καταστροφές, εργατικά ατυχήματα, εγκλωβισμούς σε ελαττωματικούς ανελκυστήρες, αποπαγιδεύσεις ατόμων μετά από καταρρεύσεις κτηρίων ή άλλων υποστατικών, διασώσεις από ψηλά κτήρια, από υγρό στοιχείο, πηγάδια και από ορεινές περιοχές.

Από τα 1744 άτομα που κλήθηκε η Πυροσβεστική Υπηρεσία να βοηθήσει για σκοπούς άλλους από πυρκαγιές, τα 267 υπέστησαν τραυματισμούς και τα 41 κατέληξαν σε θάνατο.

Ψευδείς κλήσεις

Οι Ψευδείς κλήσεις διαχωρίζονται σε 3 κατηγορίες .

• Κακόβουλες: Αφορούν κλήσεις, οι οποίες είναι ψευδείς και γίνονται αποκλειστικά με κακή πρόθεση.
• Με καλό σκοπό: Αφορούν κλήσεις, οι οποίες δεν έχουν κακή πρόθεση αλλά γίνονται από άτομα τα οποία εντοπίζουν στο περιβάλλον χαρακτηριστικά τα οποία προσομοιάζουν με πυρκαγιά, όπως π.χ. σκόνη στο ύπαιθρο η οποία παράγεται από γεωργικό ελκυστήρα ο οποίος οργώνει χωράφι και η οποία εκλαμβάνεται από περαστικούς ως πυρκαγιά.
• Ένεκα μηχανικής ή ηλεκτρικής βλάβης: Ήχηση συστημάτων συναγερμού χωρίς να υπάρχει πυρκαγιά γιατί υπέστησαν μηχανική ή ηλεκτρική βλάβη.

Συνολικά, ο αριθμός των ψευδών κλήσεων για το 2022, ανέρχεται στις 603, μειωμένος σε σχέση με το 2021 όπου ο αριθμός ανήλθε στις 754. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ψευδών κλήσεων, η οποία φτάνει το ποσοστό του 99 %, αφορά κλήσεις με καλό σκοπό. Αυτό αποδεικνύει την υπερευαισθησία του κοινού σε θέματα πρόληψης και έγκαιρης ειδοποίησης των ομάδων καταστολής.

Ωφέλιμα συμπεράσματα/ παρατηρήσεις

Διαπιστώνεται ότι, ανεξάρτητα από τη γενική αποτίμηση στους αριθμούς των πυρκαγιών με τις αυξομειωτικές τάσεις, πέραν του 90 % των πυρκαγιών οφείλονταν στον ανθρώπινο παράγοντα και στην ανθρώπινη δραστηριότητα.

Επιπρόσθετα, τα γενικά συμπεράσματα στην αποτίμηση μιας χρονιάς, δεν πρέπει να γίνονται μόνο στη βάση των αριθμών των Πυρκαγιών ή Ειδικών Εξυπηρετήσεων, αλλά και στη βάση των υλικών ζημιών, των απωλειών σε ανθρώπινες ζωές ή των τραυματισμών.

Παρόλες τις δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν, ειδικά την αντιπυρική περίοδο, η επιθετική τακτική που εφαρμόζει η Πυροσβεστική Υπηρεσία με επίγειες και εναέριες δυνάμεις από το αρχικό στάδιο των πυρκαγιών, αποδεικνύεται καταλυτική για τον περιορισμό των πυρκαγιών υπαίθρου. 

Επιπρόσθετα, παρατηρείται ότι η αμεσότητα της πυροσβεστικής επέμβασης στις Αστικές Πυρκαγιές ή στις Ειδικές Εξυπηρετήσεις για σκοπούς διάσωσης, περιορίζει τις ζημιές τόσο σε περιουσίες, όσο και σε ανθρώπινες ζωές, στο ελάχιστο. Πέραν αυτών, καταλυτικοί παράγοντες για τη συχνότητα των πυρκαγιών Υπαίθρου/Αστικών ή Ειδικών Εξυπηρετήσεων που παρέχει η Πυροσβεστική Υπηρεσία, είναι:

1. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
2. Τα μέτρα πρόληψης που λαμβάνουν όλες οι Υπηρεσίες, τόσο οι Υπηρεσίες καταστολής όσο και πρόληψης.
3. Η ανθρώπινη ευσυνειδησία, η οποία αναπτύσσεται μέσα από τις εκστρατείες οι οποίες γίνονται σε θέματα πρόληψης και ενημέρωσης του κοινού, με αποτέλεσμα να είναι μειωμένες αρκετά οι ανθρώπινες δραστηριότητες που μπορεί να προκαλούν πυρκαγιές, είτε σε αστικές περιοχές, είτε σε περιοχές υπαίθρου. Επιπλέον, σημαντικός παράγοντας στη μείωση των ζημιών είναι η έγκαιρη ενημέρωση που λαμβάνουν οι δυνάμεις καταστολής όταν εντοπίζεται πυρκαγιά.
4. Η ευαισθητοποίηση του κοινού και πρόθεση να παρατηρεί, να καταγράφει και να μαρτυρά στην Αστυνομία κακόβουλες ή εμπρηστικές ενέργειες.
5. Οι περιπολίες, οι στελεχώσεις των Σταθμών Υπαίθρου και η συνεργασία που υπάρχει στα θέματα αυτά με όλες τις Υπηρεσίες καταστολής.
6. Η συμβολή της Αστυνομίας στη διερεύνηση αιτιών πυρκαγιάς με ανακριτική δράση αλλά και προσαγωγή ενόχων ενώπιον δικαστηρίου.

Πηγή: Πυροσβεστική Υπηρεσία

*Φωτογραφία αρχείου

Διαβάστε επίσης: Πυροσβεστική Υπηρεσία | Άσκηση διάσωσης και κατάσβεσης στρατιωτικού ελικοπτέρου