5 Ιουνίου 1967 | Ο Πόλεμος τον έξι ημερων – Η πανωλεθρία της Αραβικής συμμαχίας και ο θρίαμβος του Ισραήλ

Defence Redefined

Published on 05/06/2020 at 16:31

Ο “Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος του 1967”, γνωστός και ως “ο Πόλεμος των έξι Ημερών” ξέσπασε μεταξύ του Ισραήλ και της Αιγύπτου, την Ιορδανίας και της Συρίας. Το Ιράκ, η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και η Αλγερία συνεισέφεραν με άντρες και οπλισμό στον αραβικό συνασπισμό.

Οι ιστορικοί και οι αναλυτές της εποχής,  δίνουν διαφορετικές ερμηνείες στα γεγονότα που προηγήθηκαν και προκάλεσαν αυτή την μεγάλης κλίμακας εμπόλεμη σύρραξη. Η επίσημη αφήγηση των γεγονότων, ξεκινά τον Μάιο του 1967, όταν η Αίγυπτος εκδίωξε τις δυνάμεις του Ο.Η.Ε. (UNEF) από τη χερσόνησο του Σινά, οι οποίες στάθμευαν εκεί από το 1957 ως συνέπεια της εισβολής του Ισραήλ στο Σινά το 1956. Ακολούθως , ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ συγκέντρωσε 1000 τεθωρακισμένα και 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με Ισραήλ, έκλεισε τα στενά του Τιράν σε όλα τα πλοία που έφεραν ισραηλινή σημαία ή μετέφεραν υλικά στρατηγικής σημασίας και έκανε πρόσκληση για ενωμένη αραβική απάντηση στο Ισραήλ.

Το Ισραήλ, βλέποντας τις εξελίξεις, επιτέθηκε πρώτο.  Στις 5 Ιουνίου 1967 ξεκίνησε μια σειρά αεροπορικών επιθέσεων εναντίον της Αιγυπτιακής Πολεμικής Αεροπορίας σηματοδοτώντας την έναρξη του “Πολέμου των έξι Ημερών”.   

Η ισραηλινή αεροπορική επίθεση την πρώτη μέρα της σύγκρουσης κατέστρεψε περίπου το 90% της Αιγυπτιακής Πολεμικής Αεροπορίας. Η Αίγυπτος είχε μακράν την μεγαλύτερη και πιο σύγχρονη πολεμική αεροπορία απ’ όλες τις Αραβικές δυνάμεις, την οποία αποτελούσαν 450 πολεμικά αεροσκάφη, όλα Σοβιετικά και ένα μεγάλο αριθμό, των κορυφαίων για την εποχή, MiG-21.

Η Ισραηλινή αεροπορία διέθετε, τα γαλλικής κατασκευής Mirage III και Mystère IV, τα οποία ήταν οπλισμένα με κατευθυνόμενους πυραύλους. Κατά την αεροπορική επίθεση, οι Ισραηλινοί πιλότοι, διαγράφοντας ευρύ κύκλο σε χαμηλό ύψος πάνω από την Μεσόγειο, επιτέθηκαν, χωρίς οι σχηματισμοί τους να γίνουν αντιληπτοί από τα αιγυπτιακά ραντάρ. Τα αεροσκάφη τους πετούσαν σε κοντινή απόσταση το ένα με το άλλο, μπερδεύοντας τα ραντάρ, για τον πραγματικό αριθμό τους. 

Η επίθεση κατά την πρώτη μέρα του πολέμου διεξήχθη με απόλυτη επιτυχία για τους Ισραηλινούς. Όσα αιγυπτιακά αεροπλάνα δεν υπέστησαν ζημιές από την επίθεση, δεν μπορούσαν να απογειωθούν και έτσι έγιναν στόχοι για να επόμενα κύματα της Ισραηλινής επίθεσης. Ήδη από το πρώτο κύμα της επίθεσης,16 αιγυπτιακές βάσεις, από την περιοχή της διώρυγας του Σουέζ μέχρι το Κάιρο και από το Λούξορ μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα, τέθηκαν εκτός μάχης, ενώ άλλες εννέα καταστράφηκαν στις υπόλοιπες συμμαχικές αραβικές χώρες. 

Πάνω από 300 αιγυπτιακά αεροσκάφη καταστράφηκαν και 100 Αιγύπτιοι πιλότοι σκοτώθηκαν. Ανάμεσα στα αιγυπτιακά αεροπλάνα που χάθηκαν ήταν και τα 30 βομβαρδιστικά Tupolev Tu-16, όπως και 27 από τα 40 βομβαρδιστικά Ilyushin Il-28, 12 Su-7 μαχητικά-βομβαρδιστικά, πάνω από 90 MiG-21, 20 MiG-19, 25 MiG-17 μαχητικά και γύρω στα 32 μεταγωγικά αεροπλάνα και ελικόπτερα. Οι Ισραηλινοί έχασαν 19 αεροπλάνα, κυρίως λόγω επιχειρησιακών απωλειών.

Η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία εξάλειψε επίσης, την Συριακή Πολεμική Αεροπορία, αποκτώντας έτσι το πάνω χέρι στους αιθέρες.Το απόγευμα της 5ης Ιουνίου, τα ισραηλινά αεροπορικά αεροσκάφη, αφού τελείωσαν με την Αίγυπτο, κατέστρεψαν τα δύο τρίτα της συριακής αεροπορίας, και ανάγκασαν το εναπομείναν ένα τρίτο να υποχωρήσει σε μακρινές βάσεις, χωρίς να μπορεί να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στον πόλεμο ο οποίος βρισκόταν σε εξέλιξη. 

Η αεροπορική υπεροχή του Ισραήλ, του επέτρεψε  να πετύχει εξίσου σημαντικές νίκες στο έδαφος. Μέσα σε 24 ώρες, στα Υψίπεδα του Γκολάν στη Συρία, ο Ισραηλινός στρατός έφτασε σε απόσταση αναπνοής από την πρωτεύουσα της Συρίας, την Δαμασκό. 

Μέσα σε τρεις μέρες το Ισραήλ είχε τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας και ολόκληρης της χερσονήσου του Σινά μέχρι την Ανατολική Όχθη του καναλιού του Σουέζ. Στα ανατολικά, ο Βασιλιάς Χουσεΐν της Ιορδανίας την πρώτη μέρα του πολέμου, άρχισε να βομβαρδίζει τα ισραηλινά οχυρά. Με μια αντεπίθεση, το Ισραήλ ανάγκασε τον Ιορδανικό στρατό να αποχωρήσει από την Ανατολική Ιερουσαλήμ και από το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Όχθης. Στις 7 Ιουνίου, οι δυνάμεις του Ισραήλ εισήλθαν θριαμβευτικά στην Ανατολική Ιερουσαλήμ μετά από 1900 χρόνια.

Κατά τη διάρκεια του “Πολέμου των έξι ημερών”, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις κατέστρεψαν και κατέλαβαν εκατοντάδες εχθρικά σοβιετικά άρματα μάχης, αεροπλάνα και οπλισμό από τις αραβικές χώρες. 

Η Αίγυπτος, χρειάστηκε να ξαναφτιάξει τον στρατό της με την συνδρομή της Σοβιετικής Ένωσης. Ο «Πόλεμος των Έξι Ημερών» στην πραγματικότητα διήρκησε 132 ώρες και 30 λεπτά. Το Ισραήλ κινητοποίησε 264.000 άνδρες, συμπεριλαμβανομένου και της εφεδρείας. Η Αίγυπτος παρέταξε 150.000 άνδρες, η Ιορδανία 55.000 και η Συρία 75.000 άνδρες. Οι απώλειες για τους Ισραηλινούς ανήλθαν σε 679 νεκρούς και 2.563 τραυματίες, ενώ οι Άραβες είχαν περίπου 21.000 νεκρούς και 45.000 τραυματίες, αν και οι αριθμοί κάθε πλευράς διαφέρουν. Ο Λίβανος, αν και ήταν μέλος της αραβικής συμμαχίας, δεν αναμείχθηκε στον πόλεμο, παρά μόνο όταν επιτέθηκε στο Ισραήλ με δύο αεροσκάφη Hawker Hunter εκ των οποίων το ένα καταστράφηκε από ισραηλινά αεροσκάφη. 

Στον «Πόλεμο των Έξι Ημερών» έλαβαν μέρος στρατιωτικοί, που διακρίθηκαν στις μετέπειτα πολιτικές εξελίξεις της Μέσης Ανατολής. Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Ισραήλ ήταν ο Γιτζάκ Ραμπίν, αργότερα πρωθυπουργός. Της επίθεσης των Ισραηλινών στο Σινά, ηγήθηκε ο Αριέλ Σαρόν, ο οποίος εκλεχθηκε και αυτός πρωθυπουργός του Ισραήλ. Των συριακών δυνάμεων ηγήθηκε ο Χαφέζ Ελ Ασαντ, πρόεδρος της Συρίας ως το θάνατό του το 2000 και πατέρας του νυν προέδρου της Συρίας, Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Ο “Πόλεμος των Έξι Ημερών” διεξάχθηκε εν μέσω του “Ψυχρού Πολέμου” της Σοβιετικής Ένωσης και των ΗΠΑ και αποτέλεσε ένα σοβαρό τεστ και για τις δύο υπερδυνάμεις. Παρόλο που και η ΗΠΑ και η Ρωσία, καλούσαν τα μέρη σε διάλογο και παρακολουθούσαν τον πόλεμο από απόσταση, ο Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος ενδιέφερε τις δύο υπερδυνάμεις αφού και οι δύο αμφότερες εξόπλισαν τις εμπόλεμες χώρες με τα δικά τους συστήματα. Ο κύριος προμηθευτής του Ισραήλ, ήταν οι ΗΠΑ και η Γαλλία, ενώ των αραβικών χωρών η Σοβιετική Ένωση.