*Δρ. Λάμπρος Γ. Καούλλας

Η DEFENCE ReDEFiNED στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της για εκτενή ενημέρωση σε θέματα Άμυνας, Ασφάλειας και Διεθνών Σχέσεων, εξασφάλισε μέσω του ειδικού συνεργάτη Δρ. Λάμπρο Γ. Καούλλα, μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη με τον Mark Hartley, Αξιωματικό του Ανατολικού Τμήματος των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο.  

Ο κ. Hartley είναι υπεύθυνος για τα δύο επίσημα Σημεία Διέλευσης στον Πέργαμο και στα Στροβίλια, στην περιοχή του Αγίου Νικολάου, και μέσα από την συνέντευξή του στον Δρ. Λάμπρο Καούλλα, μας παρουσίασε μεταξύ άλλων και τα σύγχρονα μέσα επιτήρησης που διαθέτει το Τμήμα Τελωνείων και Μετανάστευσης, καθώς και άλλες αποκλειστικές πληροφορίες που αφορούν τις δραστηριότητες της υπηρεσίας του. 

Διαβάστε πιο κατω το 1ο μέρος σε ελληνική μετάφραση από την ομάδα της DEFENCE ReDEFiNED επί του πρωτότυπου κείμενου το οποίο και μπορείτε να διαβάσετε αυτούσιο εδώ.

ΛΚ: Ποια η ιστορία του Τμήματος Τελωνείων & Μετανάστευσης των Βρετανικών Βάσεων και ποια είναι η αποστολή του; Πώς σχετίζεται με το υπόλοιπο οικοσύστημα ασφαλείας εδώ;

MH: «Υποθέτω ότι στην εποχή της αποικιοκρατίας υπήρχε πάντα Τελωνείο στο νησί της Κύπρου και αυτό ήταν η προστασία και προφανώς η είσπραξη φόρων και η ευρύτερη εξωτερική ακτογραμμή και τα όρια, τα σύνορα ας πούμε. Ωστόσο, το 1960, όταν υπογράφηκε και θεσπίστηκε η Συνθήκη, δημιουργήθηκε και το Τελωνείο των Βρετανικών Βάσεων (SBA). Και αυτό επέτρεψε στις Βάσεις να έχουν ένα τμήμα για τη συλλογή φόρων καθώς και τη διαχείριση συστημάτων αφορολογήτων ειδών. 

Προφανώς λοιπόν η Συνθήκη επιτρέπει μηδενικό συντελεστή φορολόγησης για τις Βρετανικές Δυνάμεις στην Κύπρο και, ωστόσο, τυχόν φόροι που εισπράττονται εντός των SBA καταβάλλονται στην Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ). Έτσι, τις πρώτες μέρες ήταν ένας μικρός αριθμός στελεχών και που έλεγχε τα αδασμολόγητα και την είσπραξη των φόρων».

ΛΚ: Αντικατοπτρίζεται αυτό και στη Συμφωνία Αποχώρησης ΕΕ-ΗΒ (Brexit), καθώς οι ΒΒ βρίσκονταν σε τελωνειακό έδαφος της ΕΕ…

MH: «Όταν το 2003 άνοιξαν τα σημεία διέλευσης, προφανώς έπρεπε να βάλουμε ένα έλεγχο στα δύο επίσημα Σημεία Διέλευσης μας. Μεταξύ 2003-2004 η Κύπρος έγινε πλήρες μέλος της ΕΕ και αυτό που συνέβη τότε είναι ότι θεσπίστηκε νομοθεσία της ΕΕ η οποία έλεγχε πρόσωπα και αγαθά που περνούσαν την Πράσινη Γραμμή. Έτσι, αυτό ήταν κατά κάποιο τρόπο μια σημαντική καμπή για την Τμήμα Τελωνείων & Μετανάστευσης (ΤΤ&Μ) των ΒΒ και υπήρξε μια σημαντική πρόσληψη επειδή αυτό που έπρεπε να κάνουμε τότε ήταν να έχουμε έλεγχο του ΤΤ&Μ στα δύο επίσημα Σημεία Διέλευσης και ορίσαμε από τη νομοθεσία της ΕΕ για το τι τα εμπορεύματα μπορούν να περάσουν και ποιος κανονισμός και έλεγχοι υπάρχουν σε άτομα που περνούν. Αλλά επίσης έχουμε τα ευρύτερα 48 χλμ. Ορίου (δρόμος που συνδέει ΒΒ Δεκέλειας με ΒΒ Αγίου Νικολάου), και αυτό είναι το όριο με το βόρειο τμήμα της Κύπρου, δεν υπάρχει άλλη, προφανώς, περιοχή ή έδαφος, -χρησιμοποιώ αυτή την έκφραση-, εντός της Κύπρου που να έχει ένα άμεσο όριο με τον βορρά.»

ΛΚ: Μιλάμε για όλη την περιοχή της Ανατολικής Βάσης που εφάπτεται στις κατεχόμενες περιοχές, συμπεριλαμβανομένου του δρόμου που οδηγεί στον Άγιο Νικόλαο;

MH: «Ναι, πολύ σωστό και αυτό. Και θίξατε τη Συμφωνία Αποχώρησης. Έτσι, μέρος των πρωτοκόλλων, όταν προφανώς το Ηνωμένο Βασίλειο έφευγε από την Ευρώπη, τα πρωτόκολλα επανεξετάστηκαν και συζητήθηκαν εκ νέου στις Βρυξέλλες και ευθυγραμμίστηκαν εκ νέου με τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, ήθελε να ασκήσει έλεγχο. Οι SBA είναι επικράτεια του Ηνωμένου Βασιλείου, το ΗΒ είναι εκτός Ευρώπης, ωστόσο επιβάλλουμε την ευρωπαϊκή νομοθεσία εντός των ορίων των SBA. Αυτή η οριογραμμή φτάνει από τα δυτικά του Περγάμου μέχρι τα Στροβίλια»,

Σημείο Ελέγχου στα Στροβίλια

ΛΚ: Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για αυτόν τον δρόμο που συνδέει τη Δεκέλεια με τον Άγιο Νικόλαο; Είναι ο παλιός δρόμος που συνέδεε τη Λάρνακα με την Αμμόχωστο, πριν από το 1974. Ποιο είναι το νομικό καθεστώς αυτού του δρόμου, ποιος την περιπολεί και υπάρχει συνεργασία μεταξύ του ΤΤ&Μ των ΒΒ και της Εθνικής Φρουράς ή/και της Αστυνομίας Κύπρου σε ό,τι αφορά το λαθρεμπόριο προσώπων και εμπορευμάτων σε αυτό τον δρόμο; Διορθώστε με αν κάνω λάθος, αλλά ισχύει πως δεν μπορούμε να θεωρήσουμε αυτόν τον δρόμο ως «Πράσινη Γραμμή» με τη συμβατική έννοια καθώς δεν είναι «ουδέτερη ζώνη» ή «νεκρή ζώνη», ούτε υπάρχει παρουσία του ΟΗΕ εκεί.

MH: «Όχι, σωστά. Έτσι, ο ίδιος ο δρόμος και αρκετά μέτρα σε κάθε πλευρά του βρίσκονται εντός των SBA. Και αυτός ο δρόμος είναι εντός των SBA. Και βρίσκεται στις Συμφωνίες κατά την υπογραφή της Συνθήκης για την σύνδεση των δύο Βάσεων. Παρόλο που βρισκόμαστε εντός της Ανατολικής SBA εδώ, έχουμε προφανώς δύο διακριτές περιοχές, τον Άγιο Νικόλαο και τη Δεκέλεια, και η σύνδεση των δύο πρέπει να παραμείνει εντός των SBA. Αλλά πολύ σωστά, αν ανεβείτε τον δρόμο προς τον Άγιο Νικόλαο στα αριστερά σας, έχετε τις αρχές που ελέγχονται από τους Τούρκους, έχουμε ένα όριο μαζί τους και έχουμε μια σειρά από παρατηρητήρια από τον τουρκικό στρατό. Αλλά ομοίως στα δεξιά, έχετε την Εθνική Φρουρά και την ΚΔ. Και υπάρχουν αρκετοί θύλακες σε αυτήν την περιοχή, για παράδειγμα της Ξυλοτύμπου, που προφανώς βρίσκονται υπό τον αποτελεσματικό έλεγχο της ΚΔ. Έτσι, το ΤΤ&Μ των ΒΒ είναι υπεύθυνο για περιπολίες, μαζί με την Αστυνομία της SBA που αστυνομεύει αυτόν τον δρόμο. Και ξέρετε, υπάρχει πολύ καλή συνεργασία. Και ο λόγος που έχουμε συνεργασία με όλες τις αρχές στο νησί της Κύπρου, και αυτό είναι προφανώς και με την ΚΔ και με τον βορρά, είναι ότι όλοι έχουμε έναν κοινό στόχο και αυτός είναι ο εντοπισμός και η αποτροπή. 

Θέλουμε να εντοπίσουμε το λαθρεμπόριο, θέλουμε να εντοπίσουμε λαθρεμπόριο αγαθών, θέλουμε να εντοπίσουμε την λαθροδιακίνηση ανθρώπων, αλλά θέλουμε επίσης να αποτρέψουμε αυτή τη δραστηριότητα. Έτσι, όλοι μοιραζόμαστε τον ίδιο στόχο και ο καλύτερος τρόπος για να είμαστε αποτελεσματικοί είναι να εργαστούμε όλοι μαζί για να το πετύχουμε. Υπάρχουν πολιτικές δυσκολίες που έρχονται σε αυτή τη προσπάθεια, ωστόσο το ΤΤ&Μ των ΒΒ βρίσκεται σε προνομιακή θέση από το γεγονός ότι βρισκόμαστε στο ενδιάμεσο, αλλά προφανώς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να εναρμονίσουμε και τις δύο πλευρές και να πετύχουμε τον κοινό στόχο. Έτσι, συνεργαζόμαστε στενά και με τις δύο υπηρεσίες και είχαμε φανταστικές επιτυχίες σε εκείνο τον δρόμο, στον κυκλικό κόμβο Άχνας, επειδή είναι περιοχές όπου έχουμε δει μετανάστευση και παράνομη είσοδο. Είναι η Πράσινη Γραμμή και οι άνθρωποι προσπαθούν να περάσουν». 

ΛΚ: Το Κυπριακό Πρόβλημα είναι ένα πολιτικό πρόβλημα και η λαθροδιακίνηση προσώπων στις μέρες μας φαίνεται να τα συνδέει. Επειδή υπάρχει μια προσέγγιση στην ΚΔ ότι η λαθρομετανάστευση, η λαθροδιακίνηση κ.ο.κ., αν δεν υποκινούνται άμεσα, τουλάχιστον γίνονται ανεκτά από το κατοχικό καθεστώς στον βορρά. Πώς αντιμετωπίζετε, λοιπόν, αυτό το πρόβλημα, για το οποίο η ΚΔ ανησυχεί ότι συμβαίνει εσκεμμένα; Πώς αντιμετωπίζετε ένα τέτοιο περίπλοκο ζήτημα;

MH: «Ο τρόπος μας είναι να είμαστε ορατοί, να έχουμε αυξημένες περιπολίες, να ενισχύουμε την προστασία μας σε αυτά το όριο. Και όπως λέτε, οι άνθρωποι που μεταναστεύουν ή διασχίζουν την Πράσινη Γραμμή, είναι οικονομικοί μετανάστες και άτομα που ζητούν άσυλο. Τώρα, προφανώς, αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να εισέλθουν στην Ευρώπη και στο ευρωπαϊκό σύστημα και η πρόσβασή τους σε αυτό είναι μέσω της ΚΔ. Ωστόσο, πώς μπορούμε να συνδράμουμε και να βοηθήσουμε και αυτό κάνουμε, είμαστε θεματοφύλακες σε ένα όριο της ΕΕ. Τώρα αυτό που πρέπει να κάνουμε, και αυτό που κάνουμε, είναι να επενδύσουμε σε αυτό. 

Επενδύουμε λοιπόν στους αξιωματικούς μας. Έχουμε 60 αξιωματούχους και έχουμε στατικές θέσεις στα Σημεία Διέλευσης και αυτό που μπορούμε να κάνουμε εκεί είναι να διευκολύνουμε τη νόμιμη μετακίνηση ανθρώπων και το εμπόριο. Αλλά αυτό που έχουμε επίσης είναι κινητές ομάδες και στελέχη που μπορούν να αναπτυχθούν από τα Σημεία Διέλευσης και μπορούμε να περιπολούμε αυτό το όριο και να εφαρμόσουμε το νόμο. Μπορεί να είναι σχεδόν μια απλοϊκή άποψη, πώς μπορούμε να την πετύχουμε; Λοιπόν, πρέπει να το σταματήσουμε αυτό, και για να το σταματήσουμε πρέπει να είμαστε εκεί. Και νομίζω ότι μπορεί να βοηθήσει στο να ποσοτικοποιηθεί αυτό, είναι με την επένδυσή μας στην τεχνολογία όπως νέες θερμικές κάμερες, εξοπλισμός καιοχήματα. 

Διαβάστε επίσης: SBA | Παραλαβή 6 θωρακισμένων BMW για τις ανάγκες αστυνόμευσης – VIDEO & Φωτογραφίες

Από το καλοκαίρι έχουμε έναν εντελώς νέο στόλο οχημάτων εκτός δρόμου που θα διαθέτουν εμφανείς και μη ορατές δυνατότητες και αυτό που θα κάνουν είναι να δώσουν μεγαλύτερη πρόσβαση στις απομακρυσμένες περιοχές των ορίων, θα δώσουν καλύτερη δυνατότητα για την παρακολούθηση του τι συμβαίνει. Επομένως, η χρήση της τεχνολογίας είναι ένας τρόπος με τον οποίο προσπαθούμε να αυξήσουμε τις δυνατότητες επιβολής μας. Οι θερμικές κάμερες είναι ένα άλλο παράδειγμα. 

ΒΜΧ Χ5 με σύστημα τηλεσκοπικής κάμερας οροφής της εταιρείας Woodway

Έχουμε λοιπόν οχήματα με θερμική κάμερα, είναι οχήματα παντός εδάφους για να μπορούν να φτάσουν στις απομακρυσμένες περιοχές των ορίων. Μας επιτρέπει επίσης να χρησιμοποιούμε την κάμερα από στατική θέση, αφού βρίσκεται σε ένα τηλεσκοπικό όχημα και μας επιτρέπει να παρακολουθούμε τεράστιες περιοχές των ορίων και επιτρέπει την παρακολούθηση σε υψηλή εστίαση και επίσης θερμική απεικόνιση, ώστε να μπορούμε να την αναπτύξουμε 24/7, νύχτα ή μέρα. Και αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι ότι μπορούμε να παρατηρήσουμε τεράστιες περιοχές των ορίων και να κοιτάξουμε να αναχαιτίσουμε τυχόν παράνομες εισόδους που μπορεί να πραγματοποιηθούν. Και νομίζω ότι αυτό που θίξαμε πριν ήταν  ότι το κλειδί της επιβολής είναι να σταματήσουν οι λαθροδιακινητές και οι λαθρέμποροι. 

Τηλεσκοπικός Πυλώνας Night Owl Predator της Woodway σε λειτουργία 

Διαβάστε επίσης: Επίθεση κατά περιπόλου της UNFICYP στη νεκρά ζώνη

Τώρα προφανώς δεν θέλουν να τους πιάσουν, αυτή είναι η δουλειά τους εξάλλου, οπότε προφανώς, εάν μπορούμε να πετύχουμε έγκαιρη ανίχνευση, εάν χρησιμοποιήσουμε τις τεχνολογικές εξελίξεις που έχουμε, μπορούμε να ταυτοποιήσουμε αυτούς τους ανθρώπους. Και μέσω των σχέσεών μας με όλες τις αρχές στο νησί μπορούμε να συνεργαστούμε, εάν κάποιος βρίσκεται εντός της δικαιοδοσίας μας, αλλά πιστεύουμε ότι εμπλέκεται, μέσω των γραμμών επικοινωνίας μας, μπορούμε να ειδοποιήσουμε τις άλλες υπηρεσίες για να να αναχαιτίσουν αυτό το άτομο. Εργαζόμαστε λοιπόν από κοινού για να μπορούμε να εντοπίζουμε, για παράδειγμα, έναν λαθροδιακινητή ανθρώπων. Και ένα άλλο παράδειγμα είναι ότι υπήρξαν αρκετοί λαθροδιακινητές που έχουν συλληφθεί και διωχθεί τόσο στην ΚΔ όσο και στα βόρεια της Κύπρου».

ΛΚ: «Από την δική σας εμπειρία εδώ, αποτελεί και αυτό πρόβλημα με το παράνομο καθεστώς στο βορρά; Θεωρούν και αυτοί πως το λαθρεμπόριο είναι πρόβλημα;»

MH: «Ναι, σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αν κοιτάξετε τον βορρά ως περιοχή, έχει μια σχετικά μικρή κυβέρνηση, πιθανώς ένα σχετικά μικρό είδος χρηματοοικονομικού πακέτου για να υποστηρίξει αυτό που κάνει, και αυτοί, στο βορρά, βιώνουν επίσης μαζική μετανάστευση καθώς βρισκόμαστε στο νησί της Κύπρου. Έτσι, αν το χωρίσουμε, είτε βρισκόμαστε στο βορρά, είτε στην ΚΔ, είτε στις ΒΒ, το νησί της Κύπρου βιώνει μαζική μετανάστευση. Υπάρχουν πολλές ομάδες και υπηρεσίες στον βορρά που έχουν συσταθεί για την αντιμετώπιση και την αποτροπή της και συνεργάζονται στενά με άλλες υπηρεσίες, παράκτιες υπηρεσίες πέρα ​​από τον βορρά και την ακτογραμμή για να προσπαθήσουν να αναχαιτίσουν μετανάστες που μπορεί να έρχονται, για παράδειγμα, με βάρκες από την Τουρκία, ή τον Λίβανο ή την Συρία ή άλλες περιοχές που παρακολουθούμε. Άρα, ναι, συλλογικά σε όλο το νησί υπάρχει σημαντική αναχαίτιση. Νομίζω ότι πρέπει να το συγκρίνετε με αναφορές που λένε για 4 έως 6 εκατομμύρια εκτοπισμένους Σύριους στην Τουρκία. 

Διαβάστε επίσης: Κύπρος | Αίτημα στην ΕΕ για αναστολή χορήγησης ασύλου σε παράνομους μετανάστες

Υπάρχει σχεδόν μια ατελείωτη προσφορά οικονομικών μεταναστών που θέλουν να εισέλθουν στην Ευρώπη. Τώρα με την Ελλάδα να αυξάνει την ασφάλεια των συνόρων της, που αναφέρεται στο Τύπο, η χώρα ανακοίνωσε ότι πιστεύει ότι έχει μειώσει την μετανάστευση κατά 80%. Αυτοί οι άνθρωποι εξακολουθούν να προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη, επομένως βλέπουμε, πιστεύω, περισσότερη μετανάστευση στην Κύπρο και τη Μάλτα ως αποτέλεσμα αυτού. Αλλά συλλογικά, στο νησί της Κύπρου όλοι θέλουμε να το σταματήσουμε αυτό. Αλλά έχουμε μια ατελείωτη προσφορά ανθρώπων που θέλουν να φτάσουν εκεί και είναι θύματα στο τέλος της ημέρας, πρόθυμα να πληρώσουν σημαντικά χρηματικά ποσά. Όπου υπάρχει ένα οικονομικό κίνητρο για κάποιον, θα υπάρχει πάντα αυτή η επιθυμία και η προσπάθεια, ξέρετε, πράγματι να παραβιάσει τον νόμο». 

ΛΚ: Θα πρόσθετα και την Αφρική σε αυτή την «ατελείωτη προσφορά». Οι αριθμοί από διάφορες αφρικανικές χώρες που έρχονται στην Κύπρο έχουν εκτοξευθεί. Η Νιγηρία, το Κονγκό, το Καμερούν πριν από μερικά χρόνια, τώρα όλο και περισσότερο η Σιέρρα Λεόνε, η Σομαλία, και για να προσθέσουμε σε αυτό, εκτός από τον πόλεμο, ένα αυξανόμενο πρόβλημα είναι και το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας, του νερού και της ξηρασίας, που προμηνύει πως θα αυξηθούν. Μιλώντας λοιπόν για το λαθροδιακίνηση, ποιο είναι το modus operandi; Πώς έρχονται εδώ; Ποιοι είναι οι «μηχανισμοί» αυτού που συμβαίνει;

MH: «Μπορεί να είναι μοναδικό, και πολύ πιθανόν να είστε οι πρώτοι που το μαθαίνετε, οι BB δεν παρατηρούν μετανάστευση ατόμων από την Δυτική Αφρική, όπως η ΚΔ. Βρήκα πολύ ενδιαφέρον σημείο, όταν διάβασα στον Τύπο, το γεγονός ότι υπάρχουν περίπου 13.000 αιτήσεις ασύλου από τη Δυτική Αφρική στην ΚΔ, ένα σημαντικό ποσοστό σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο, κανένα από αυτά τα άτομα δεν εντοπίστηκε στις ΒΒ. Πολύ απλά δεν βλέπουμε αυτού του είδου την μετανάστευση μέσω των ΒΒ. Τώρα, αυτό που καταλαβαίνω, και νομίζω ότι όλοι γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι από την Δυτική Αφρική χρησιμοποιούν το σύστημα φοιτητικής βίζας έτσι ώστε να φτάνουν νόμιμα στη βόρεια Κύπρο για να σπουδάσουν σε ιδρύματα στο βορρά. Ωστόσο, οι διαμεσολαβητές στην πραγματικότητα αυτό που βλέπουν είναι ένα τρόπο για να φέρουν το συγκεκριμένο άτομο στο νησί και στη συνέχεια αυτό το κύκλωμα   εμπορίας προσώπων, αυτή η οργανωμένη ομάδα, προφανώς ευνοεί την πρόσβαση στην ΚΔ μέσω της ουδέτερης ζώνης.

Διαβάστε επίσης: Επαναπατρισμός 2469 αλλοδαπών που διέμεναν παράνομα στην Κύπρο για το πρώτο εξάμηνο του 2022

Έτσι, τα κυκλώματα οργανωμένου εγκλήματος προσφέρουν αυτό που αποκαλούν “υπηρεσία” στους μετανάστες ή τους αιτούντες άσυλο και η υπηρεσία που προσφέρουν είναι “θα σας μεταφέρουμε απευθείας στη Δημοκρατία για να υποβάλετε την αξίωσή σας!” Επειδή δεν τους βλέπουμε στις ΒΒ και μπορεί να αισθάνονται ότι δεν θέλουν να είναι στις ΒΒ, δεν θέλουν να κάνουν αξιώσεις στις ΒΒ και ίσως καταλαβαίνουν ότι είμαστε μια κυρίαρχη περιοχή εντός της νήσου Κύπρου. Δεν δίνουμε πρόσβαση στην ΕΕ, η πρόσβασή τους σε αυτό το ευρωπαϊκό σύστημα γίνεται μέσω της Δημοκρατίας και η πεποίθηση είναι ότι αυτή τη στιγμή οι λαθροδιακινητές προφανώς ευνοούν αυτή τη διαδρομή».

ΛΚ: Θέλω να ρωτήσω κάτι σχετικά με αυτό. Γιατί δεν υπάρχουν μετανάστες που θέλουν να ζητήσουν άσυλο ή να προσποιηθούν έστω ότι ζητούν άσυλο στο Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιήσουν το έδαφος των Βρετανικών Βάσεων για να το κάνουν αυτό; Διότι, το μεταναστευτικό ζήτημα εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα στο ίδιο το Ηνωμένο Βασίλειο, παρά το Brexit. Τι συμβαίνει λοιπόν ως προς αυτό; Δεν θα ήταν ευκολότερο για έναν μετανάστη να φτάσει κατευθείαν στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς να χρειάζεται να περάσει από ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο, εάν μπορεί να εισέλθει στις ΒΒ στην Κύπρο; Γιατί να ζητήσετε άσυλο στην ΕΕ και όχι στο Ηνωμένο Βασίλειο απευθείας μέσω των Βάσεων;

MH: «Στην τελική, οι ΒΒ δεν αποτελούν προέκταση του Ηνωμένου Βασιλείου. Έτσι, ως μια μια Υπερπόντια Επικράτεια (Overseas Territory), έχει τη δική της νομοθεσία, έχει μια σειρά από δικές της πολιτικές, επομένως μια αίτηση ασύλου στις ΒΒ δεν είναι αίτηση ασύλου στο ΗΒ. Και δεν προσελκύει δικαίωμα προσφυγής ή δικαίωμα μεταφοράς στο ΗΒ. Και νομίζω ότι αυτό είναι αρκετά σαφές, οι ΒΒ δεν είναι η πίσω πόρτα στο ΗΒ και δεν θα γίνουν ποτέ. Διαφορετικά, είμαι βέβαιος ότι μπορείτε να εκτιμήσετε εάν αυτή ήταν μια διαδρομή, θα άνοιγε αρκετά γρήγορα και θα πλημμύριζε. Επομένως, είναι ξεκάθαρο βάσει της κυριαρχίας, της Συνθήκης και των συμφωνιών που έχουμε ότι αυτό δεν είναι, και δεν πρόκειται να είναι, δικαίωμα σε αυτό. 

Ωστόσο, υπάρχουν συμφωνίες με την ΚΔ για αιτήματα ασύλου εντός των ΒΒ. Άρα, σε γενικές γραμμές, εάν κάποιος έχει φτάσει στο νησί της Κύπρου, ωστόσο η πρώτη του επαφή είναι στην περιοχή εντός των ΒΒ, τότε μπορεί να ενεργοποιηθεί το Μνημόνιο Συναντίληψης (MoU). Και ο λόγος πίσω από αυτό είναι ότι οι ΒΒ δεν μπορούν είναι υπεύθυνες για κάποιον που έχει ήδη εισέλθει παράνομα στο νησί της Κύπρου. Λοιπόν, ας πούμε, για παράδειγμα, κάποιος έφτασε με μια βάρκα στην περιοχή του Παραλιμνίου και στη συνέχεια δεν εντοπίστηκε και ταξίδεψε στη ενδοχώρα και μετά σήκωσε το χέρι του μέσα στις ΒΒ λέγοντας “θέλω άσυλο”, δεν μπορούμε προφανώς να προστατεύσουμε αυτά τα εξωτερικά σύνορα του νησιού. 

Διαβάστε επίσης: Παράτυποι μετανάστες | 14 άνδρες και μία γυναίκα συνελήφθησαν στα Στροβίλια, βάρκα στα ανοιχτά του Κάβο Γκρέκο

Ως εκ τούτου, το Μνημόνιο Συναντίληψης μπορεί να ενεργοποιηθεί όπου η ΚΔ θα ακούσει ότι τα υπάρχουν άνθρωποι που ζητούν άσυλο. Τώρα, προφανώς, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένοι κανονισμοί σε αυτό και εάν αυτό το αίτημα ασύλου δεν εγκρινόταν, θα εξακολουθούσαμε να έχουμε κάποια ευθύνη για αυτό το άτομο και για την απομάκρυνσή του. Αλλά για να το πάρουμε κι ένα βήμα παραπέρα, οι ΒΒ έχουν τη δική τους ακτογραμμή. Έτσι στη Δεκέλεια, για παράδειγμα, και στο Ακρωτήρι στη Δυτική ΒΒ, οι ΒΒ έχουν απευθείας ακτογραμμή. Είμαστε άμεσα υπεύθυνοι για αυτήν την ακτογραμμή και αυτό το τμήμα των χωρικών υδάτων. Διαθέτουμε μονάδα ναυτικής αστυνομίας, επομένως έχουμε τη δυνατότητα να επιβάλλουμε τον νόμο στην θάλασσα, καθώς επίσης και να κάνουμε ενέργειες εντοπισμού και αποτροπής. Εάν κάποιος φτάσει με σκάφος, για παράδειγμα, απευθείας στην ακτογραμμή μας, το αίτημά του για άσυλο είναι με τις BB, ωστόσο υπάρχει ακόμη συμφωνία και μνημόνιο συνεργασίας με την ΚΔ ότι θα παράσχουν βοήθεια στον έλεγχο αυτού του αιτήματος ασύλου και της τελικής απόφασης. Ωστόσο, πολύ ανοιχτά και άμεσα, εάν αυτό το αίτημα ασύλου δεν γίνει δεκτό, αυτός ο αιτούντας άσυλο είναι αποκλειστική ευθύνη των ΒΒ επειδή εισήλθαν απευθείας στις ΒΒ. Σας προτείνω να εξετάσετε την απόφαση Richmond Villagers, υπάρχουν αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου καθώς και ανάμειξη της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), και αυτό πρόκειται για έναν αριθμό Ιρακινών που ήρθαν στο Ακρωτήρι πριν από περισσότερα από 20 χρόνια». 

ΛΚ: Τι γίνεται με αυτούς που έρχονται απευθείας μέσω της κατεχόμενης περιοχής στις Βάσεις και ζητούν άσυλο; Είναι η ίδια διαδικασία με την ακτή;

MH: «Όχι, επομένως επιστρέφουμε στην πρώτη διαδικασία όπου θα επικαλεστούμε το Μνημόνιο Συναντίληψης, μέσω της Βρετανικής Ύπατης Αρμοστείας, στο Υπουργείο Εξωτερικών της ΚΔ για να ζητήσουμε τη βοήθειά τους σε αυτές τις συνθήκες. Και δεν βλέπουμε τους πολίτες του Κονγκό να περνούν την Πράσινη Γραμμή εντός των ΒΒ, και βλέπουμε, ωστόσο, σχεδόν αποκλειστικά μόνο αριθμούς Σύριων μεταναστών, να διέρχονται. Έχουμε ορισμένους περιορισμένους αριθμούς Πακιστανών πολιτών που θα καταγραφούν στο βορρά και πιθανόν και ορισμένους Αιγύπτιους. Υπάρχουν επίσης και μικρότερες, άλλες ομάδες, ωστόσο, πάνω από το 90% που φτάνουν στις ΒΒ είναι Σύροι υπήκοοι που φτάνουν, εισερχόμενοι παράνομα μέσω της Πράσινης Γραμμής».

Διαβάστε επίσης: Οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο δεν μένουν εκτός της νέας αμυντικής στρατηγικής του Λονδίνου

Το Β’ Μέρος της συνέντευξης θα δημοσιευθεί την ερχόμενη Κυριακή.

Η ομάδα της DEFENCE ReDEFiNED εκφράζει τις ευχαριστίες της στο τμήμα Μέσων και Επικοινωνίας των Βρετανικών Βάσεων για την βοήθεια στην διεξαγωγή της συνέντευξης.

* Αστυνομικές Σπουδές, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου