Ανάσα στον ελληνικό προϋπολογισμό δίνει η συμφωνία του Ecofin, που προβλέπει την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους στόχους για τα δημοσιονομικά ελλείμματα. 

Πρόκειται για μια πάγια θέση της Αθήνας, που είχε θέσει το ζήτημα στις Βρυξέλλες τους προηγούμενους μήνες. “Σύμμαχοι” σε αυτό το αίτημα ήταν και άλλες χώρες με υψηλές αμυντικές δαπάνες, όπως η Ιταλία και η Γαλλία. 

Για την Ελλάδα, αυτή η εξαίρεση μεταφράζεται στο ότι δεν θα απαιτηθούν περικοπές σε άλλες κρατικές δαπάνες, για να καλυφθούν οι δαπάνες για τα εξοπλιστικά προγράμματα, καθώς τα επόμενα χρόνια αναμένεται να αυξηθούν λόγω της αναβάθμισης των οπλικών συστημάτων με τις φρεγάτες Βelharra, αλλά και τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη F-35.

Πηγές του οικονομικού επιτελείου αναφέρουν πως ακόμα και αν δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, η Ευρώπη δεν θα επιτρέψει στην Ελλάδα να τον διαθέσει σε νέες παροχές και φοροελαφρύνσεις, καθώς επιστρέφουν οι αυστηροί κανόνες της Κομισιόν με το νέο έτος, μετά από μια παύση σχεδόν τεσσάρων ετών, λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.

Ωστόσο, επισημαίνουν πως θα ενισχύσει την ελληνική οικονομία στο μακροοικονομικό σκέλος και στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και παράλληλα, θα βοηθήσει στην ταχύτερη αποκλιμάκωση του χρέους.

Σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού για το 2024, οι αμυντικές δαπάνες για το νέο έτος θα είναι 1,27 δις ευρώ, αυξημένες κατά 581 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2023, κυρίως λόγω των αυξημένων φυσικών παραλαβών οπλικών συστημάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Διαβάστε επίσης: EDA | Οι ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες ξεπέρασαν τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ για πρώτη φορά

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, η Ελλάδα το 2022 κατείχε το δεύτερο υψηλότερο μερίδιο δαπανών σε επενδύσεις στον τομέα της άμυνας.

Το 2022, συνολικά 20 κράτη μέλη πέτυχαν το όριο του 20% για επενδύσεις στον τομέα της άμυνας, ενώ τα υπόλοιπα επτά χρειάζεται να λάβουν πρόσθετα μέτρα για την επίτευξη του από κοινού συμφωνηθέντος ποσοστού.

Συνολικά, συνολικά 18 κράτη μέλη αύξησαν το μερίδιο των αμυντικών επενδύσεων σε σύγκριση με το 2021, ενώ εννέα ανέφεραν μείωση, συμπεριλαμβανομένων δύο που ήταν ήδη κάτω από το όριο του 20%.

Έξι χώρες από τις 27 αύξησαν περισσότερο από 10% τις στρατιωτικές δαπάνες τους το 2022 – μεταξύ αυτών και η Ελλάδα (13,3%) – και μάλιστα ακόμη και περισσότερο από 30% στην περίπτωση της Σουηδίας, χώρας που περιμένει να εγκριθεί η ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Η Γαλλία δεν αύξησε τις στρατιωτικές δαπάνες της το 2022 παρά μόνο κατά 0,7%.

Η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το σύμφωνο σταθερότητας δεν αποτελούσε αντικείμενο συζήτησης για τους ευρωπαίους μέχρι τη στιγμή που ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία χτύπησε – τον Φεβρουάριο του 2022 – ουσιαστικά την πόρτα τους.

Η όποια συμφωνία στη μεταρρύθμιση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ, θα πρέπει στη συνέχεια να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πριν από τη λήξη της νομοθετικής περιόδου τον Απρίλη του 2024, προκειμένου οι νέοι κανόνες να τεθούν σε ισχύ το 2024.

Διαβάστε επίσης: SIPRI | Οι στρατιωτικές δαπάνες στην Ευρώπη στο υψηλότερο επίπεδο από τον ψυχρό πόλεμο