Χριστόδουλος Σώζος | Ο Δήμαρχος Λεμεσού που θυσιάστηκε για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων

Defence Redefined

Published on 06/12/2021 at 14:30

Σαν σήμερα, στις 6 Δεκεμβρίου 1912, ο Χριστόδουλος Σώζος πέφτει μαχόμενος στη μάχη της Μανωλιάσσας επί του λόφου του Προφήτη Ηλία, απέναντι του Μπιζανίου.

Ο Χριστόδουλος Σώζος γεννήθηκε το 1872. Ο πατέρας του, ο Σώζων Λοΐζου, είχε υπηρετήσει ως εθελοντής στον πόλεμο του 1866 στην Κρήτη και ο παππούς του, Αντώνιος Ιακώβου Λοΐζου, είχε υπηρετήσει ως εθελοντής στην Ελληνική Επανάσταση και πολέμησε υπό τον Φαβιέρο στην Αθήνα όπου και είχε πληγωθεί. Η μητέρα του ήταν η Μαρία Χριστοδούλου Χατζηπαύλου από τη Λεμεσό. Παντρεύτηκε την Ερμιόνη Ιωάννου Ζαχαριάδη και απέκτησαν μαζί έναν γιο. 

Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο  Αθηνών νομικά και έπειτα εργάστηκε στην Κύπρο ως δικηγόρος. Ως φοιτητής ήταν συνεργάτης της Ακροπόλεως Αθηνών και απέστελλε ανταποκρίσεις στην εφημερίδα ΄Ενωσις της Λάρνακας.

Υπήρξε μέλος του Νομοθετικού Συμβουλίου για μία δεκαετία. Το 1906 μετέβη για επτά μήνες με δικά του έξοδα στο Λονδίνο όπου εργάστηκε κοντά σε αγγλικούς πολιτικούς κύκλους υπέρ των κυπριακών συμφερόντων. Κατά την διάρκεια της θητείας του ως μέλος του νομοθετικού συμβουλίου ανέπτυξε πλούσια δραστηριότητα στα πλαίσια του αγώνα για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα με καθοριστική την συμβολή του για την κατάθεση και έγκριση του πρώτου ενωτικού δημοψηφίσματος το 1903. 

Υπηρέτησε επίσης ως μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου, ως έφορος Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λεμεσού, ήταν εκ των ιδρυτών του Λαϊκού Ταμιευτηρίου Λεμεσού ενώ μαζί με τους Ανδρέα Θεμιστοκλέους και Νικόλαο Κλ. Λανίτη ίδρυσαν το 1892 τον πρώτο Γυμναστικό Σύλλογο της Κύπρου, «Τα Ολύμπια» Λεμεσού.

Το 1908 εξελέγη δήμαρχος Λεμεσού. Κατά την διάρκεια της θητείας του έγιναν μεγάλα έργα στην πόλη της Λεμεσού όπως δρόμοι και ονοματοδοσία οδών, ο δημόσιος κήπος, η φιλαρμονική, ηλεκτροφωτισμός δρόμων κλπ. Επίσης διοργάνωσε την πρώτη Παγκύπρια Γεωργική και Βιομηχανική Έκθεση στο Κομισαριάτο κατά την εβδομάδα της Διακαινησίμου το 1911, ταυτόχρονα με τους Παγκύπριους αγώνες του 1911, ενώ βοήθησε στην κατασκευή προκυμαίας και μετέφερε στη Λεμεσό νερό από κεφαλόβρυσο των Πλατρών.

Ενώ ήταν εν ενεργεία Δήμαρχος Λεμεσού, μετέβη ως εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους. Πάρα πολλού Κύπριοι στα πλαίσια του εθνικού ενθουσιασμού κατετάγησαν εθελοντικά στον Ελληνικό στρατό. Ο Σώζος κατετάγη στο Α’ Σύνταγμα Πεζικού και υπηρέτησε ως απλός στρατιώτης. Παρόλο που στην Αθήνα συναντήθηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο ο οποίος του πρότεινε να υπηρετήσει σε υπηρεσία στην ΑΘήνα, ο Σώζος αρνήθηκε και μετέβη στο μέτωπο. Πολέμησα στα μέτωπα της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη μάχη της Μανωλιάσσας επί του λόφου του Προφήτη Ηλία, απέναντι του Μπιζανίου την 6η Δεκεμβρίου 1912.

Με πληροφορίες από: Δήμος Λεμεσού, polignosi

Διαβάστε επίσης: Οκτωβριανά 1931 | Η μαχητική εξέγερση των Κυπρίων κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας