Ανδρέας Μιχαηλίδης*

Κατά τη διάρκεια του Defence Tech Valley 2025 στο Λβιβ, εκδήλωση που διοργάνωσε η Brave1 με πάνω από 5000 επισκέπτες από 50 χώρες, το DEFENCE ReDEFiNED συνομίλησε με τους εκπροσώπους του ουκρανικού εθελοντικού Design Bureau PARS, που κατασκευάζει τον μικρό πύραυλο πλεύσης Trembita. 

Ο Trembita, συχνά αποκαλούμενος ως “πύραυλος του λαού”, έκανε την πρώτη δημόσια εμφάνισή του στο Defence Tech Innovations Forum της Brave1, τον Φεβρουάριο του 2025.

Η Ουκρανία εξαρτάται εδώ και πολύ καιρό από πυραύλους όπως οι αμερικανικοί ATACMS και οι βρετανο-γαλλικοί Storm Shadow. Γι’ αυτό και η χώρα έχει επενδύσει σημαντικούς πόρους για τη δημιουργία εγχώριου προγράμματος πυραύλων, με στόχο τη μείωση της εξάρτησής της από ξένη στρατιωτική βοήθεια.

Διαβάστε επίσης: Ουκρανία | Το πρώτο χτύπημα με ATACMS σε ρωσικό έδαφος πραγματοποιήθηκε

Ένα από τα αποτελέσματα αυτού του προγράμματος είναι ο Trembita, ένας μικρός πύραυλος πλεύσης (cruise) που, σύμφωνα με τους δημιουργούς, εμπνέεται από το γερμανικό V-1 του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τροφοδοτείται από έναν απλό παλμικό (pulsejet) κινητήρα τοποθετημένο στην κορυφή και φέρει τέσσερα πτερύγια. Ο κινητήρας του περιγράφεται ως εύκολος στην κατασκευή και ικανός να λειτουργεί με κοινή βενζίνη αυτοκινήτου.

Ο μικρός πύραυλος πλεύσης Trembita στο Defence Tech Valley 2025 στο Λβιβ

Οι εκπρόσωποι της ουκρανικής εταιρείας δήλωσαν: “Κύριος στόχος του έργου, είναι να δημιουργηθεί ένας μικρός πύραυλος πλεύσης στο κόστος ενός drone ‘Mavic’. Πρόκειται για ένα προσιτό, μαζικά παραγόμενο όπλο κρούσης ικανό να φθείρει τις αεράμυνες του εχθρού σε αποστάσεις έως 200 χλμ.”

Ο πύραυλος προσφέρεται σε δύο εκδόσεις: μία έκδοση κρούσης – με κόστος περίπου $10.000 δολάρια – για προσβολή στόχων όπως συστήματα αεράμυνας, αποθήκες πυρομαχικών και σημεία συγκέντρωσης προσωπικού, και μία έκδοση παραπλάνησης (decoy) χωρίς κεφαλή ή προηγμένα συστήματα πλοήγησης, που κοστολογείται μεταξύ $3000 με $4000.

Οι εκπρόσωποι της PARS τόνισαν ότι ο σχεδιασμός έχει βελτιστοποιηθεί για μαζική παραγωγή ακόμη και σε μικρές μεταλλοτεχνικές μονάδες, χάρη στην υπάρχουσα τεχνολογία κατασκευής μεμονωμένων εξαρτημάτων του συστήματος. 

Όπως δήλωσαν χαρακτηριστικά: “Όλες οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε για τον πύραυλο υπάρχουν ήδη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι ένας απλός, ολότελα μεταλλικός πύραυλος, με ενισχυτή στερεού καυσίμου και έναν βασικό παλμικό (pulsejet) κινητήρα. Μπορεί στην πραγματικότητα να φτάσει τα 400 χλμ/ώρα χάρη στον παλμικό κινητήρα, ο οποίος χρησιμοποιείται σπάνια σε σύγχρονους πυραύλους. Στόχος μας είναι να βρούμε το χρυσό σημείο τομής κόστους και αποτελεσματικότητας. Έχουμε βρει το βέλτιστο σημείο όπου πιο ακριβά υλικά και μέθοδοι δεν έχουν νόημα για το αποτέλεσμα που θέλουμε να πετύχουμε.”

Οι εκπρόσωποι συνέχισαν υπογραμμίζοντας ότι ορισμένα από τα πιθανά μειονεκτήματά του πυραύλου, μπορούν στην πράξη να είναι επιθυμητά:
“Ορισμένα από τα χαρακτηριστικά του Trembita που μπορούν να θεωρηθούν μειονεκτήματα, όπως η έντονη θερμική υπογραφή και ο θορυβώδης κινητήρας της, τα μετατρέψαμε πλέον σε πλεονεκτήματα. Τα εχθρικά ραντάρ αναγνωρίζουν τον πύραυλο ως στόχο προτεραιότητας και αναγκάζουν τον εχθρό να σπαταλάει ακριβά αντιαεροπορικά βλήματα για να αντιμετωπίσει φθηνούς πυραύλους Trembita σε μεγάλες ποσότητες. Μια μαζική βολή 20 – 30 πυραύλων μπορεί να υπερφορτώσει και να εξαντλήσει τα εχθρικά συστήματα αεράμυνας.”

Αναφέρεται ότι ο πύραυλος Trembita παράγει έντονο θόρυβο (με αναφερόμενη τιμή περίπου 100 dB) ο οποίος μπορεί να έχει μεταξύ άλλων και ψυχολογικό αντίκτυπο στο προσωπικό του εχθρού.

Το κύριο πλεονέκτημα του Trembita είναι το χαμηλό κόστος και η δυνατότητα μαζικής παραγωγής. Ωστόσο, υπάρχουν συζητήσεις για μια αναβαθμισμένη έκδοση που βρίσκεται υπό επεξεργασία και που, σύμφωνα με αναφορές, θα μπορούσε να φτάσει σε εμβέλεια 800 – 1.000 χλμ, μια παραλλαγή που ορισμένοι αναλυτές περιγράφουν ως ικανή να πλήξει πιο βαθιά στο ρωσικό έδαφος.

Διαβάστε επίσης: Flamingo | Ο ουκρανικός πύραυλος πλεύσης μεγάλου βεληνεκούς σε γραμμή μαζικής παραγωγής

Τεχνικά χαρακτηριστικά της βασικής έκδοσης του Trembita:

• Εμβέλεια πτήσης: 140 – 200 χλμ
• Ύψος πτήσης: 50 – 2.500 μέτρα
• Ταχύτητα: 300 – 450 χλμ/ώρα
• Διάρκεια πτήσης: έως 40 λεπτά
• Βάρος εκτόξευσης (πλήρως εξοπλισμένο): έως 100 κιλά
• Τύπος εκτόξευσης: Πνευματική με χρήση καταπέλτη ή επιταχυντής στερεού καυσίμου
• Βάρος προωθητή (booster): έως 18 κιλά
• Βάρος κεφαλής (warhead): 20 – 30 κιλά (θερμοβαρική ή θραυσματογόνος)
• Χωρητικότητα ρεζερβουάρ καυσίμου: έως 30 λίτρα
• Τύπος καυσίμου: βενζίνη A-92 / A-95
• Μήκος ατράκτου: ~2,0 μέτρα
• Άνοιγμα φτερών (wingspan): ~1,5 μέτρα

Το Design Bureau PARS έλαβε χρηματοδότηση από το Brave1 Innovation Fund. Ο πύραυλος Trembita έχει σχεδιαστεί για αποκεντρωμένη παραγωγή σε εργαστήρια σε όλη την Ουκρανία, με πολλούς εθελοντές από διάφορες περιοχές να εκφράζουν ενδιαφέρον για συμμετοχή. Το ακριβές χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της παραγωγής της νέας έκδοσης πυραύλων δεν έχει γίνει γνωστό. Ωστόσο, οι εκπροσώποι της εταιρείας έχουν δηλώσει ότι προσδοκούν να φτάσουν σταδιακά έως και 1.000 μονάδες μηνιαίως.

Διαβάστε επίσης: Ουκρανία | Ο νέος πύραυλος Trembita στο προσκήνιο

*Ειδικός Συνεργάτης