24 Νοεμβρίου 1826 | Ο Καραϊσκάκης συνθλίβει τους Τούρκους στην Αράχωβα και αναζωπυρώνει την επανάσταση

Defence Redefined

24/11/2020

Η μάχη στην Αράχωβα της Βοιωτίας, διεξήχθει μεταξύ της 18ης και 24ης Νοεμβρίου το 1826, ανάμεσα στους Έλληνες επαναστάτες και τις δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, υπό την ηγεσία του Μουσταμπεη. 

Κατά την εκστρατεία του Γεώργιου Καραϊσκάκη, τον Νοέμβριο του 1826, στις «προσκυνημένες» περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, για την αναζωπύρωση του ηθικού των επαναστατημένων Ελλήνων, ο Κιουταχής, αναγκάστηκε να κινητοποιήσει δυνάμεις, εναντίων του Έλληνα οπλαρχηγού. Οι δυνάμεις αυτές, προήλθαν από το στρατόπεδο του στην Αθήνα, το οποίο πολιορκούσε την Ακρόπολη, με αποτέλεσμα το στρατόπεδο αυτό να αποδυναμωθεί. Αυτός ήταν και ο στόχος του Γεώργιου Καραϊσκάκη. 

Στις 17 Νοεμβρίου, ο Καραϊσκάκης κατέλαβε την Αράχωβα, πριν την καταλάβουν οι Τούρκοι αφού η περιοχή ήταν στρατηγικής σημασίας. Οι Τούρκοι, γνωρίζοντας την παρουσία του ελληνικού στρατού στην περιοχή, έστειλαν από τη Λιβαδειά τον Μουστάμπεη με 2.000 επίλεκτους Τουρκαλβανούς και 200 ιππείς. Η δύναμη του Μουστάμπεη, οχυρώθηκε στο ύπαιθρο, σε υψώματα του Παρνασσού γύρω από την Αράχωβα. 

Διαβάστε επίσης: 23 Σεπτεμβρίου 1821 | Η άλωση της Τριπολιτσάς και η εδραίωση της Επανάστασης

Στις 18 Νοεμβρίου, οι Τούρκοι ξεκίνησαν τις επιθέσεις εναντίων των επαναστατημένων Ελλήνων, ωστόσο, παρά τις πρώτες επιτυχίες δεν κατόρθωσαν να ανατρέψουν τις ελληνικές θέσεις. Μάλιστα, η τοποθεσία που βρισκόταν ο ίδιος ο Μουστάμπεης δέχθηκε επίθεση από τα νότα και από καθαρή τύχη διέφυγε τον θάνατο.

Το τέλος της 18ης Νοεμβρίου βρήκε τους Έλληνες σε πλεονεκτική θέση και τους Τούρκους, από επιτηθέμενους, πολιορκημένους. Στις κακουχίες των Τούρκων προστέθηκαν και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ενώ οι Έλληνες απολάμβαναν την προστασία που τους προσέφερε η Αράχωβα. 

Με το πέρας των ημερών, η κατάσταση των τουρκικών στρατευμάτων, περιήλθε εις τέλμα αφού ήταν εξουθενωμένοι και ακινητοποιημένοι λόγω της χιονόπτωσης. Έγιναν τότε προτάσεις στους Έλληνες να τους αφήσουν να φύγουν, με αντάλλαγμα τα ζώα και τις αποσκευές τους. Ο Καραϊσκάκης ζήτησε επιπλέον να παραδώσουν τον οπλισμό τους και να εγκαταλείψουν τα Σάλωνα (Άμφισσα) και τη Λιβαδειά. Οι Τουρκαλβανοί θεώρησαν τους όρους του Καραϊσκάκη εξευτελιστικους και τους απέρριψαν.

Χωρίς να μπορεί να βρει άλλη λύση, ο Μουστάμπεης πρότεινε την έξοδο μέσα από τα ελληνικά στρατεύματα, την νύχτα της 23ης, ωστόσο ο σκοτώθηκε από ελληνικά πυρά την ίδια νύχτα, κατά τις προετοιμασίες εξόδου. 

Διαβάστε επίσης: Ύμνος εις την Ελευθερίαν | Από τον Διονύσιο Σολωμό στους πολιορκημένους του Μεσολογγίου και σε όλο το Έθνος

Οι Τούρκοι συζήτησαν νέους όρους για την αποχώρηση τους ωστόσο οι διαπραγματεύσεις για άλλη μια φορά κατέρρευσαν. Έτσι, αποφάσισαν να εφαρμόσουν το σχέδιο του Μουστάμπεη και να επιχειρήσουν έξοδο. Μετά το μεσημέρι της 24ης Νοεμβρίου, οι Τούρκοι με τα γιαταγάνια βγήκαν από τις οχυρωμένες θέσεις τους και κατευθύνθηκαν προς τις κορυφές του Παρνασσού. Οι Έλληνες τους αντιλήφθηκαν και όρμησαν κατά πάνω τους.

Ακολούθησε άγρια καταδίωξη, την οποία σταμάτησε μόνο η χιονοθύελλα, στις τελευταίες πλαγιές τού Παρνασσού. Μόλις 1.200 ταλαιπωρημένοι Τούρκοι κατάφεραν να φτάσουν στις κορυφές του βουνού, εκ των οποίων μόνο 200 επέζησαν, με σοβαρά κρυοπαγήματα και αρρώστιες. Από την πλευρά των Ελλήνων, οι απώλειες ήταν μόλις 4 νεκροί και 9 τραυματίες. 

Την επομένη της μάχης, 25 Νοεμβρίου, ο Καραϊσκάκης, ακολουθώντας το παλαιό φρικιαστικό έθιμο των Τούρκων, έστησε σ’ ένα λόφο, ορατό από το Μαντείο των Δελφών, τρόπαιο σε σχήμα κόλουρου κώνου με 300 κεφάλια των εχθρών του και με την επιγραφή: «Τρόπαιον των Ελλήνων κατά των βαρβάρων Οθωμανών ανεγερθέν κατά το 1826 έτος Νοεμβρίου 24· Εν Αράχωβα». Συγχρόνως, έστειλε στην κυβέρνηση, που έδρευε στην Αίγινα, τα κεφάλια του Μουστάμπεη και του κεχαγιάμπεη, καθώς και 12 αιχμάλωτους τούρκους αξιωματικούς.

Η νίκη στην Αράχοβα αναζωπύρωσε την επανάσταση στη Ρούμελη, που βρισκόταν σε κρίσιμο σημείο εξαιτίας των επιχειρήσεων του Κιουταχή και αναπτέρωσε το ηθικό των πολιορκημένων Ελλήνων στην Ακρόπολη της Αθήνας.

Διαβάστε επίσης: 1821-2020| Εθνική Επέτειος 25ης Μαρτίου – Ιστορικό Χρονολόγιο

Με πληροφορίες από: sansimera.gr