Οκτωβριανά 1931 | Η μαχητική εξέγερση των Κυπρίων κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας

Defence Redefined

21/10/2021

Σαν σήμερα στις 21 Οκτωβρίου 1931, η εξέγερση των Κυπρίων κατά της Βρετανικής αποικιοκρατικής διοίκησης φτάνει στο απόγειο της και οι διαδηλωτές πυρπολούν μέρος του κυβερνείου στην Λευκωσία.

Με αφορμή τις νέες φορολογίες που επέβαλε η τότε Βρετανική διοίκηση, ο Κυπριακός λαός με πρωτοστάτη τον Μητροπολίτη Κιτίου Νικόδημο Μυλωνά, εξεγείρεται με αίτημα την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Οι διαδηλώσεις σε διάστημα τεσσάρων ημερών επεκτάθηκαν σε όλο το νησί, με αποκορύφωμα την πυρπόληση του κυβερνείου των Βρετανών στη Λευκωσία. Ο απολογισμός της εξέγερσης ήταν 18 νεκροί και θάνατοι από βασανισμούς, 2.952 συλλήψεις, 2.679 καταδίκες, τραυματισμοί και εξορίες. 

Μεταξύ των εξορισθέντων ήταν και ο πρωτοστάτης της εξέγερσης, Μητροπολίτης Κιτίου Νικόδημος Μυλωνάς. Τα γεγονότα των Οκτωβριανών ακολούθησε μια δύσκολη και μαύρη περίοδος της Κυπριακής ιστορίας, η περίοδος που έμεινε στην ιστοριογραφία ως “Παλμεροκρατία”. Η Βρετανική αποικιοκρατική διοίκηση θεωρέι πως πρέπει να πλήξει την Ελληνική εθνική ταυτότητα του λαού ώστε να κάμψει την επιθυμία του για αποαποικιοποίηση. Έτσι εφαρμόζονται σκληρά ανθελληνικά μέτρα σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα στην παιδεία, ωστόσο δεν ήταν αρκετά για να σβήσουν την τρισχιλιετή Ελληνική ιστορία του νησιού.

Οι νεκροί της εξέγερσης των Οκτωβριανών είναι οι ακόλουθοι: Ονούφριος Κληρίδης, Γεώργιος Δαλίτης, Κώστας Μίχαλος, Κυριάκος Ματθαίου, Ανδρόνικος Χρίστου, Ιωάννης Παπαϊωσήφ, Χαράλαμπος Φιλής, Παναγιώτης Δημητρίου, Ιωάννης Κωνσταντινίδης, Γεώργιος Μούσκος, Μαρία Ττόουλου Ζωδιάτη, Σάββας Χατζηλοϊζή Αρμένη, Ιωάννης Σαλούμης, κυριάκος Παπαδόπουλος, Σάββας Μασούρης, Μιχαήλ Ιωάννου Τριφούκης, Λοϊζος Λοϊζίδης. Αρκετοί πέθαναν αργότεροι ως αποτέλεσμα τραυματισμών και βασανισμών.

Η εξέγερση των Οκτωβριανών αποτελεί αναμφισβήτητα ορόσημο στην Κυπριακή ιστορία. Ουσιαστικά αποτελεί το σημείο καμπής όπου οι Κύπριοι συνειδητοποιούν πως με ειρηνικά μέσα η Βρετανική διοίκηση δεν θα τους παραχωρήσει το δικαίωμα της Ένωσης με την Ελλάδα που αποτελούσε παλλαϊκό αίτημα. Τα Οκτωβριανά αποτελούν τον σπόρο που δύο δεκαετίες αργότερα άνθισε στο ηρωικό έπος του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ.

Διαβάστε επίσης: 21 Σεπτεμβρίου 1956 | Απαγχονισμός Στέλιου Μαυρομμάτη, Μιχαήλ Κουτσόφτα και Ανδρέα Παναγίδη